2024 Yeni Airbnb Yasası Nedir? Vergi Düzenlemeleri Nasıldır?

Hukuk ve Vergi 4dk
Hukuk ve Vergi

Airbnb, dünya çapında en çok rağbet gören konaklama platformlarından biri olarak kabul edilir.
Peki, 2024’te çıkan yeni Airbnb yasası nedir? Bu yasa, vergi mükelleflerinin Airbnb kullanımlarından doğan vergisel yükünü ne şekilde değiştirdi? Detaylar yazımızda.

Airbnb Nedir?

Airbnb ev sahiplerinin konaklama yerlerini (ev, daire, villa, oda vb.) kısa süreli olarak kiralamalarını sağlayan bir online platformdur. Bu platform aracılığıyla seyahat edenler, dünya genelinde çeşitli konaklama seçeneklerini bulabilir ve rezervasyon yapabilirler. Ev sahipleri de evlerini boş olduğu zamanlarda kiraya vererek ek gelir elde edebilirler.
Kısaca söylemek gerekirse Airbnb, seyahat edenler ile ev sahiplerini bir araya getirerek geleneksel otel konseptinden farklı bir konaklama deneyimi sunar.

Airbnb Vergi Sistemi Nasıl İşliyor?

Airbnb’de ödenecek verginin biçimi ve türü, ikamet edilen adrese göre değişir. Konaklama yerini Airbnb pazaryerinde sergilemek karşılığında Airbnb’ye ödenen vergiye genel olarak “işgaliye vergisi” denir.
Bazı bölgelerde Airbnb işgaliye vergilerini ev sahibinin ödeme hesabından otomatik olarak tahsil ederken bu uygulamaya uygun alt yapısı olmayan diğer bölgelerde ev sahibi, vergiyi elle öder.

Airbnb Vergilendirme Sistemi Detayları

Yukarıda bahsettiğimiz işgaliye vergisine ek olarak Airbnb sisteminde bir de yerel vergiler ve KDV payı söz konusudur.

  • Bazı ülkelerde, örneğin Avrupa Birliği ülkelerinde, ana vergiye ek olarak Airbnb ayrıca KDV de keser.
  • KDV dışındaki yerel vergiler ise Airbnb’nin kendisinden çok bölgenin mevzuatına bağlıdır. Eğer yasal olarak gerekliyse, bazı yerel vergiler ödemeye dahil edilebilir.

Yeni Airbnb Yasası Nedir?

“Airbnb yasası” olarak bilinen Konutların Turizm Amaçlı Kiralanması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 2 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı ve 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girdi.
Bu yasanın, Türkiye’deki Airbnb kullanıcılarını temelde 3 konuda etkileyeceğini söyleyebiliriz:

  • 100 günün altında konut kiralamalarının turizm amaçlı kiralama olarak nitelendirilmesi,
  • Kültür ve Turizm Bakanlığından alınması zorunlu kılınan izin ve plaket,
  • İznin alınabilmesi için diğer kat maliklerinin onayının gerekmesi.

Detayları derinlemesine inceleyeceğiz.

Kısa Dönem Kiralama Statüsüne Giren Kiralamalar

2024 itibariyle yürürlüğe giren Airbnb yasası ile birlikte, 100 günün altındaki konut kiralamaları turizm amaçlı kiralama kategorisinde değerlendiriliyor. Yani aslında bu kanun sadece Airbnb kullanıcılarını değil, konutlarını herhangi bir platform üzerinden 100 günün altında kısa dönemli olarak kiralayan herkesi ilgilendiriyor.
Peki, konutların turizm amaçlı kısa süreli kiralanması tam olarak ne demek? Basitçe düşünmek gerekirse bu, konut sahibinin herhangi bir turistik tesis sahibiyle aynı yükümlülüklere sahip olduğunu kabul etmeye benzer. Başka bir deyişle ev sahibinin kiraladığı konutun kirasından vergi vermesi, turistik faaliyetler için belirlenen standartları karşılaması, üstelik bu konularda resmi denetime tabi tutulabileceği anlamına gelir.
100 günün üzerindeki kiralamalar kısa süreli kiralama olarak tanımlanmadığından, bu mevzuata dahil değildir.

Turizm Konutu Nedir? Turizm Konutu Belgesi Nedir?

Yeni kanun kapsamında 100 gün veya daha az süreli kiralanacak evler “turizm konutu” statüsündedir.
1 Ocak 2024 tarihinden itibaren, turizm amaçlı kiralama faaliyetinde bulunan mülk sahipleri tarafından, izin belgesi almak için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurulması zorunludur.

Turizm Konutu Belgesi Kimden Alınır?

Turizm konutu statüsündeki bir konutu kısa süreli kiralamak için yasal olarak gerekli belge, sadece Kültür ve Turizm Bakanlığından alınabilir. Başka hiçbir kurum, bu belgeyi vermeye yetkili değildir.

Turizm Konutu Belgesi Almak İçin Neler Gereklidir?

Turizm konutu izin belgesi için başvurular sadece e-Devlet üzerinden gerçekleştirilir, fiziksel başvuru kabul edilmez.

  • Eğer konutunuz bir apartman içindeyse, izin belgesi almak için tüm kat maliklerinin onayının olması zorunludur.
  • Konut site içindeyse, izin belgesini almak için tüm siteden değil sadece apartmandaki kat maliklerinden onay almak yeterlidir.
  • Konutta kiracıysanız ve konutu ev sahibinin izni olmadan konutu turizm amaçlı kiralamak istiyorsanız, bu uygulamanın yasal yaptırıma ve cezaya tabi olduğunu bilmelisiniz.
  • Eğer konut hisseliyse, tüm paydaşların çoğunluğunun kiralamaya yazılı onayı bulunmalıdır.
  • Bir kişinin aynı binada beşten fazla dairesi varsa ve bunlar için izin belgesi almak istiyorsa, vergi dairesine başvurarak iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alması gerekir.

Turizm Konutu İzin Belgesi Almak için Gerekli Belgeler Nelerdir?

Tüm başvurularda gerekli olacak belgeler şunlar:

  • Güncel tapu kaydı
  • Tapu kaydında konut amaçlı kat irtifakı ya da kat mülkiyeti bulunmayan bağımsız bölümler için konut olarak düzenlenmiş yapı kayıt belgesi

Gerçek Kişiler İçin Belgeler

Gerçek kişiler, izni alırken şu belgeleri beyan etmeli:

  • TC vatandaşları için kimlik kartı veya nüfus cüzdanı fotokopisi
  • Yabancılar için pasaport numarası, yabancı kimlik no ya da vergi kimlik no
  • Kimlik belgesi veya pasaportta imza örneğinin bulunmaması durumunda (Noterden Onaylı) imza beyannamesi

Tüzel Kişiler İçin Belgeler

Tüzel kişilerin beyan etmesi gereken belgeler şunlar:

  • Ticaret siciline kayıtlı ise, ticaret sicil numarası veya MERSİS numarası
  • Ticaret siciline kayıtlı değilse; Vergi Kimlik numarası (Üniversiteler, vakıflar, dernekler vs.)
  • Yetkili Temsilcilerinin TC kimlik kartı, yabancı olması halinde pasaport fotokopisi ve imza örneği olan belge, noter onaylı imza beyannamesi, imza sirküleri

Yeni Airbnb Yasası’nda Turizm Konutu Plaketi Nedir?

Turizm konutu kiralamak için gerekli izin bakanlıktan alındıktan sonra, konut sahibine belirli bir ücret karşılığında bir turizm konutu plaketi verilir.
Bu plaketin, konutun girişine asılması zorunludur ve asılmaması durumunda konut sahibi yasal yaptırımla karşı karşıya kalacaktır.

Yeni Airbnb Yasası’nda Turizm Konutu Belgesi Almamanın Cezası Nedir?

İzin belgesi alınmadan yapılan 100 günün altındaki kiralamalarda, kiralanan her konut için kiraya verene 100 bin TL idari para cezası ödenir ve konut sahibine izin belgesi almak için 15 gün tanınır.
Bu süre içerisinde izin belgesi alınmazsa ve kiralama devam ederse 500 bin TL idari para cezası uygulanır ve yine 15 gün süre tanınır.
İzin belgesinin yeniden alınmaması ve kiralamanın devamı halinde 1 milyon TL ceza verilir.

İzin Belgesinin İptal Edileceği Durumlar Nelerdir?

İzin belgesi şu durumlarda iptal edilebilir:

  • İzin belgesi sahibi, izin belgesinin iptalini talep ederse
  • Turizm amaçlı kiralama faaliyetine son verildiği tespit edilirse
  • Kiraya verenin miras dışında değişmesi durumunda, 30 günlük sürede izin belgesinin devri için başvuru yapılmazsa veya izin belgesi sahibi değişikliği uygun görülmesine rağmen yükümlülükler yerine getirilmezse
  • Turizm amaçlı kiralama yapılan konutun kamu düzeni, kamu güvenliği ve genel ahlaka aykırı olarak kullanıldığı yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından bildirilirse
  • Yapılan denetimde konutun izin belgesi verilmesine esas nitelikleri taşımadığı tespit edilmesine rağmen verilen sürede aykırılıklar giderilmezse