2023 Defter Hadleri Nelerdir?

Bu yazıda 2023 ve 2024 yıllarına göre defter tutma ve sınıf değiştirme hadlerini anlattık.

İşletme Hesabı Esası ile Bilanço Esasına Göre Defter Tutma Ayrımı

2023 yılı için defter tutma hadleri, 544 Sıra Numaralı VUK Genel Tebliği ile açıklanmıştı.
213 sayılı VUK’nun 176. maddesi; defter tutma bakımından tüccar sınıflarını, 177 – 178. maddeleri birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile defter tutma hadlerini, 179–180-181. maddeleri ise sınıf değiştirme şartlarını düzenlemiştir.

İşletme Esasından Bilanço Esasına Geçişte Defter Hadleri

Bir hesap döneminin iş hacmi, belirlenen hadlerden %20’yi aşan bir oranda fazla olursa ya da peş peşe 2 dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %20’ye dek artarsa bu koşulların tahakkuk ile takip edilen hesap döneminden başlayarak 1. sınıfa geçerler.
Bu kural, VUK’un 180. maddesinde düzenlenmiştir.

İşletme Esasından Bilanço Esasına Geçişin Şartları Nelerdir?

Şartları şu şekilde özetleyebiliriz:
A) VUK 177/1. SATIN ALDIKLARI MALLARI OLDUĞU GİBİ VEYA İŞLEDİKTEN SONRA SATAN SON DÖNEM İŞ HACMİNİN % 20’yi AŞAN bir nispette FAZLA OLMASI HALİNDE;
2022 Yılı Yıllık Alış tutarı, 890.000 TL’nin %20 fazlası, yani 1.068.000 TL VEYA
2022 Yılı Yıllık Satış tutarı, 1.270.000 TL’nin %20 fazlası yani 1.524.000’yi aşanlar, işletme esasından bilanço esasına geçeceklerdir.

B) VUK 177/2. BİRİNCİ BENTTE YAZILI OLANLARIN DIŞINDAKİ İŞLERLE UĞRAŞANLAR (HİZMET SATIŞI YAPANLAR)
2022 Yılı Yıllık gayri safi iş hasılatı, 440.000 TL’nin %20 fazlası yani 528.000 TL’yi aşanlar, işletme esasından bilanço esasına geçeceklerdir.

C) VUK 177/3. 1 VE 2 NUMARALI BENTLERDE YAZILI İŞLERİN BİRLİKTE YAPANLAR
2022 Yılı İş hasılatının 5 katı ile yıllık satışlarının toplamı: 890.000 TL’nin %20 fazlası, yani 1.068.000 TL’yi aşanlar, işletme esasından bilanço esasına geçeceklerdir.

177/3’e Göre Örnek Açıklama

İş hasılatı: 75.000 x 5 = 375.000 TL Yıllık satış tutarı: 700.000 TL

(375.00+700.000)= 1.075.000 TL Bu tutarın (%20) fazlası olan 1.290.000 TL, 1.068.000 TL’yi aştığı için işletme esasından bilanço esasına geçeceklerdir.

Bilanço Esasından İşletme Esasına Geçişte Defter Hadleri

Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden %20‘yi aşan bir oranda düşük olursa ya da peş peşe üç dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %20’ye kadar bir düşüklük gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak 2. sınıfa geçebilirler.
Bu kural VUK’un 179. maddesinde düzenlenmiştir.

Bilanço Esasından İşletme Esasına Geçişin Şartları Nelerdir?

A)-177/1. Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan
2022 Yılı Yıllık Alış tutarı : 890.000 TL’nin %20 eksiği, yani 712.000 TL VEYA 2022 Yılı Yıllık Satış tutarı, 1.270.000 TL’nin %20 eksiği, yani 1.016.000 TL’nin altında olanlar bilanço esasından işletme esasına geçebilirler.

B) 177/2. Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanlar
2022 Yılı Yıllık gayri safi iş hasılatı: 440.000 TL’nin %20 eksiği, yani 352.000 TL’nin altında olanlar Bilanço esasından İşletme esasına geçebilirler.

C) 177/3. 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapanlar
2022 Yılı İş hasılatının 5 katı ile yıllık satışlarının toplamı 1.068.000 TL’nin %20 eksiği, yani 712.000 TL’nin altında olanlar bilanço esasından İşletme esasına geçebilirler.

2024’te Kimler e-Defter’e Geçmek Zorunda?

2022 veya takip eden hesap dönemlerinde 500 bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı olan mükelleflerin 1 Ocak 2024 tarihine kadar e-Defter’e geçmesi gerekiyor.
2022 yılı brüt satış hasılatı 3 milyon TL olan firmalar 2025 yılında edeftere geçecek.
2024 yılı yasal defterlerin tasdiki, aralık ayı içinde yapılacak.
2024 yılı için e-Belge hadleri ve dolayısıyla e-Defter hadleri ise henüz belirlenmedi. Kesinleştiğinde, yazımızda güncellenecektir.

Defter tutma işlemlerinizi elektronik ortamda kolayca yapmanıza olanak tanıyan Mikro Yazılım e-Defter uygulamasını kullanarak basım, tasdik, saklama ve depolama yükümlülüklerini hızlı bir şekilde ortadan kaldırabilirsiniz.