İşletme Gideri Gösterirken Nelere Dikkat Edilmesi Gerekir?

Bu yazıda, bir işletmedeki hangi maliyetlerin “finansal açıdan” gider olarak kabul edilebileceğine bakacağız. Bir harcamanın gider sayılabilmesi için belirlenen kriterleri ve bu kriterlerin karşılanması için yapılması gerekenleri tartışıyor olacağız.

İşletme Gideri Nedir?

İşletme giderleri, bir işletmenin operasyonel faaliyetleri nedeniyle yaptığı harcamaları ifade eder. Başka bir deyişle işletme giderleri, bir şirketin operasyonel faaliyetlerini gerçekleştirmesi için zorunda kaldığı maliyetlerdir.
İşletme giderleri, bir şirketin operasyonel performansını analiz etmek, şirketin faaliyet alanının belirlenmesi, birincil maliyet etkenlerinin anlaşılması ve yönetim verimliliğinin değerlendirilmesi açısından önemlidir.

Harcamaların Gider Olup Olmadığına Nasıl Karar Verilir?

Yapılan bazı harcamalar “mali açıdan” gider olarak nitelendirilirken bazıları ise edilmemektedir. Bir harcamanın gider olarak tanımlanıp tanımlanmayacağına kurumlar vergisi hesabındaki değerlendirmeler referans alınarak karar verilir.
Harcamaların gider sayılıp sayılmayacağı, Vergi Kanunu’nda belirtilen “Faaliyetle ilgili mi? Hasılatın artışı için gerekli mi?” ölçütleri baz alınarak değerlendirilir. Vergi denetmeni işletmenin harcamalarına yönelik incelemelerinde, faaliyet ile ilgili olmadığı düşünülen harcamaları KKEG yani kanunen kabul edilmeyen giderler olarak değerlendirebilir. Gerek duyulması durumunda da %20 kurumlar vergisi, KDV ya da gelir vergisi istenebilir.

Gider Olarak Kabul Edilen Harcamalar

Bu harcamalar şunlardır:

• Yemek giderleri: Şirketin faaliyeti için yapılan yemek giderleri
• Seyahat harcamaları: Şirket faaliyetleri kapsamında yapılan şirket görüşmelerinin ulaşımı için geçerlidir.
• Taşıt giderleri: Şirketin yakıt, sigorta, kira, tamir vb giderleri dahildir.
• Araç kira gideri
• Araç alım maliyeti: Araç alımında KDV ve ÖTV’nin direkt gider yazılması durumunda, 2023 itibariyle 440.000 TL’den daha fazla tutar KKEG olarak dikkate alınmalıdır.
• İletişim giderleri: Telefon, internet, ADSL vb giderleridir.
• Giyim harcaması: Demirbaş olarak verilen baret, kask, iş tulumu, iş önlüğü, çizme gibi eşyalar, tek tip giysiler vb harcamalardır.

Gider Gösterirken Sık Yapılan Hatalar Nelerdir?

Giderleri gösterirken yapılan en yaygın hata, mali açıdan gider olarak kabul edilmeyen harcamaların kaydedilmesidir. Bu harcamalar şu şekildedir:

• Yemek giderleri: Arkadaş, aile yemekleri, işle ilgili olmayan market harcamaları.
• Seyahat harcamaları: Tatil harcamaları, aileden ya da arkadaşların seyahat harcamaları, eş ile çıkılan iş seyahati dolayısıyla yapılan harcamaların eşe isabet eden kısmı.
• Taşıt giderleri: Çalışana ait araç yakıt, tamir giderleri, şirketin gelirini arttırıcı fonksiyonu olmayan diğer giderler.
• İletişim giderleri: Çalışana ait hatlar için ödenen faturalar, şirketin gelirini arttırıcı fonksiyonu olmayan diğer giderler.
• Giyim harcaması: Gömlek, kravat, saat, kemer, fular, ayakkabı, kaban vb.
• Personelin, kendi arabasını şirket için kullanması: Kiralama sözleşmesi olmayan veya şirket aktifine kayıtlı olmayan araçlara yapılan harcamalar gider yazılamaz.

Araç Giderlerinde Yapılması Gerekenler

Şirket ile personel arasında araç kullanım kira sözleşmesi yapılmalıdır ve bu, sözleşme damga vergisi uygulamasına tabidir.
Yapılacak kira ödemelerinden %20 stopaj hesaplanması gerekir.
Yapılacak kira ödemeleri üzerinden %20 KDV hesaplanması gerekir.
Bu sayede benzin, kasko, trafik sigortası, otopark, bakım, yıkama vs. masrafları gider olarak yazılabilir.