Cari Yaşlandırma Nedir? Borç Yaşlandırma Nasıl Yapılır?

Muhasebe ve Finans 2dk
Muhasebe ve Finans

Bir işletmenin geleceği ve sürdürülebilirliği için en önemli konulardan biri nakit akışı ve bu akışın doğru şekilde izlenebilmesidir. Bu yazımızda, işletmelerin nakit akışlarını takip ve kontrol etmekte kullandığı yöntemlerden biri olan cari yaşlandırma konusunu ele alacağız.

Cari (Borç) Yaşlandırma Ne Demektir?

Cari veya borç yaşlandırma, bir işletmenin veya finansal kuruluşun alacaklarını belirli bir dönem içinde ne kadar süreyle taşıdığına dair bir analiz yöntemidir. Başka bir deyişle cari (borç) yaşlandırma, cari (kısa vadeli) borçların vadesine göre sınıflandırılmasıdır.
Cari yaşlandırma yöntemiyle ödemesi geciken müşterilerin borçları tespit edilebilir, sınıflandırılabilir ve buna göre bir hareket planı oluşturularak işletmenin nakit akışını kontrol altında tutması sağlanabilir.

Cari Yaşlandırma Raporu Nedir?

Cari yaşlandırma raporu; borçların ödenme durumunu belirlemek ve detaylandırmak için kullanılan bir rapordur. Bu rapor, borçları belirli zaman dilimlerine göre sınıflandırarak işletmenin ödeme kapasitesini değerlendirir.
Borçlar, bu raporda genelde;

  • 31-60 gün,
  • 61-90 gün,
  • 91-180 gün,
  • 181 gün ve üzeri

gibi kategorilere ayrılır.

Cari Yaşlandırma / Borç Yaşlandırma Yöntemi Ne İşe Yarar?

Borç yaşlandırma, işletmelerin finansal sağlığını izlemek ve sorunlu borçları belirlemek için önemli bir araçtır. Cari yaşlandırma işletmelerin;

  • Nakit akışlarını yönetmelerine,
  • Finansal riskleri tespit etmelerine,
  • Müşteriler tarafından ödemesi geciktirilen borçları belirlemelerine,
  • Alacaklarını sistematik bir şekilde izleyebilmelerine,
  • Müşterilerin ticari alışverişlerdeki tutum ve davranışlarını tanımalarına

yardımcı olur.

Borç Yaşlandırma Nasıl Yapılır?

Cari yaşlandırma, ürün veya hizmet satışı gerçekleştirilip fatura kesildikten, yani satış işlemi tamamen sona erdikten sonra yapılır. Peki, borç yaşlandırma nasıl hesaplanır?
Cari yaşlandırma hesaplamalarınızı ve cari yaşlandırma raporunuzu Excel üzerinden kolayca tamamlayabilirsiniz.

Excel ile Borç Yaşlandırma Nasıl Yapılır?

Excel ile cari yaşlandırma yapmak için mevcut borçları, aşağıdaki gibi dört sütuna bölmelisiniz.

1. SütunHenüz kesilmiş faturalar ve 30 günü doldurmuş faturalar
2. Sütun31-60 günlük faturalar
3. Sütun61-90 günlük faturalar
4. SütunKalan eski faturaların tümü

Bu bilgiler dışında Excel dosyanıza, borcun sahibi olan müşterilerin firma isimlerini ve gerekli görürseniz iletişim bilgilerini de girmelisiniz.

Cari Borç Yaşlandırma Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Borç yaşlandırma yaparken şu noktalara dikkat etmelisiniz:

  • Raporunuzda müşterilerinizi, borcu en yüksek olandan en düşük olana göre sıralayabilirsiniz. Böylece oluşturacağınız aksiyon planında en yüksek miktarda alacağınız olan müşterileri önceliklendirebilirsiniz.
  • Bir borcun tarafınıza ödenmediği süre ne kadar fazlaysa, borcu tahsil etme ihtimalinizin de o kadar düşük olacağı varsayılır. Dolayısıyla çok eski borçlara sahip müşterileriniz için yasal süreç başlatmanız gerekebilir. Genellikle 90 günü geçen tahsil edilmemiş alacaklar, yasal olarak şüpheli görülür.
  • Bazı borçlar için erken ödeme indirimleri veya gecikme faizleri söz konusu olabilir. Bu gibi özel koşulları cari borçlandırma raporunuzda belirtmeniz sağlıklı bir alacak yönetimi için önemlidir.

ERP Programı ile Cari Yaşlandırma Yapılabilir mi?

Eğer tarif edildiği gibi Excel tablolarını periyodik olarak hazırlayıp takip etmek size biraz zahmetli görünüyorsa, Mikro Yazılım gibi bir ERP programı kullanarak kolay borç-alacak takibi yapmayı düşünebilirsiniz.
Mikro Yazılım’ın ticari programlarıyla tahsilatlarınızın detaylı takibini yapabilir, nakit akışınızı kontrol altına alabilirsiniz. Detayları incelemek için hemen Mikro Jump ve Mikro Fly programlarımızda tahsilat takibini kolaylaştıran ürün ve çözümlerimize göz atın!