Şirket Değeri Nedir? Hangi Yöntemlerle Nasıl Hesaplanır?
Muhasebe ve Finans Girişimcilik Ekonomi 4dk

Muhasebe ve Finans Girişimcilik Ekonomi
İçindekiler
- Şirket Değeri Nedir?
- Şirket Değerleme Neden Önemlidir?
- Şirket Değerini Etkileyen Faktörler Nelerdir?
- Şirket Değeri Hesaplama Yöntemleri Nelerdir?
- Piyasa Değeri Yöntemi (Market Capitalization)
- Gelir Çarpanı Yöntemi (Earnings Multiplier)
- Defter Değeri Yöntemi (Book Value)
- İndirgenmiş Nakit Akışı Yöntemi (Discounted Cash Flow - DCF)
- Piyasa Çarpanları Yöntemi (Market Multiples Method)
- Karşılaştırılabilir Şirket Analizi (Comparable Company Analysis - CCA)
- Risk Ağırlıklı Değerleme Yöntemi (Venture Capital Valuation Method)
- Maddi Olmayan Varlıklar Yöntemi (Intangible Asset Valuation)
- Ekonomik Katma Değer (EVA - Economic Value Added)
- Limited Şirket Hisse Devri Değer Artış Kazancı Nasıl Hesaplanır?
- Satış Bedelinin Belirlenmesi
- Maliyet Bedelinin Belirlenmesi
- Enflasyon Düzeltmesi Uygulaması
- Değer Artış Kazancının Hesaplanması
Şirket değeri ve değerleme yöntemleri yatırımcılar, girişimciler ve finans dünyasıyla ilgilenenler için önemli konuların başında geliyor. Şirketlere değer biçmeyle ilgili tüm detayları yazımızda anlattık.
Şirket Değeri Nedir?
Şirket değeri, bir şirketin ekonomik büyüklüğünü gösteren önemli bir finansal ölçüttür. Şirketin tüm varlıklarının ve borçlarının toplamından oluşur
Şirket değeri hesaplanırken;
- Piyasa değeri,
- Maddi olmayan varlıklar,
- Borçlar,
- Nakit akışı gibi unsurlar dikkate alınır.
Şirket Değerleme Neden Önemlidir?
Şirket değerleme, şirket sahipleri ve yatırımcılar için stratejik karar alma ve finansal planlama açısından kritiktir.
- Yatırımcılar bir şirkete yatırım yapmadan önce onun gerçek değerini bilmek ister. Doğru değerleme, hisse senetlerinin adil fiyatlandırılıp fiyatlandırılmadığını gösterir.
- Şirket birleşme ve satın alma süreçlerinde doğru şirket değerlemesi hayatidir.
- Şirket değeri bankalar ve yatırımcılar için finansal güvence sunar ve kredi koşullarını belirler.
- Şirketin güçlü ve zayıf yanlarını belirleyerek büyüme stratejileri geliştirmesine rehberlik eder.
- Şirketin büyüme hedeflerine ulaşıp ulaşmadığını değerlendirmek için kullanılır.
- Yöneticiler yeni yatırımlar ve stratejik değişiklikler gibi kararlar alırken değerlemeyi dikkate alırlar.
Şirket Değerini Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Şirket değeri hesaplanırken dikkate alınan çeşitli faktörler şunlardır:
- Gelir ve Kârlılık: Daha yüksek kâr oranı daha yüksek şirket değeri anlamına gelir.
- Pazar Koşulları: Ekonomik dalgalanmalar, sektör trendleri ve rekabet koşulları şirket değerini doğrudan etkiler.
- Büyüme Potansiyeli: Şirketin gelecekte büyüme kapasitesi ve yeni pazar fırsatları, yatırımcıların değerlemelerde dikkate aldığı önemli unsurlardandır.
- Borç Düzeyi: Şirketin borçluluk oranı finansal sağlığının göstergesidir. Yüksek borç oranı, şirketin finansal riskini artırır.
Şirket Değeri Hesaplama Yöntemleri Nelerdir?
Şirket değerleme için pek çok farklı yöntem kullanılır. Bunlardan bazılarını birlikte inceleyelim.
Piyasa Değeri Yöntemi (Market Capitalization)
Piyasa değeri; halka açık bir şirketin hisse senedi fiyatının toplam hisse sayısıyla çarpılmasıyla elde edilir.
Örneğin, bir şirketin hisse senedi fiyatı 50 TL ve toplam 1 milyon hissesi varsa, piyasa değeri 50 milyon TL olacaktır. Ancak bu yöntem sadece halka açık şirketler için geçerlidir.
Formül:
Piyasa Değeri = Hisse Fiyatı × Toplam Hisse Sayısı
Gelir Çarpanı Yöntemi (Earnings Multiplier)
Gelir çarpanı yöntemi, bir şirketin gelecekteki gelir beklentilerine dayanan bir değerleme yöntemidir.
Bu yöntemde şirketin hisse başına kârı ve benzer şirketlerin piyasa çarpanları kullanılarak bir şirket değeri hesaplanır.
Formül:
Şirket Değeri = Hisse Başına Kâr × Fiyat/Kazanç Oranı
Defter Değeri Yöntemi (Book Value)
Defter değeri, bir şirketin sahip olduğu varlıkların piyasa değerinden borçlarının çıkarılmasıyla hesaplanan değerdir. Şirketin finansal tablolarında yer alan bilgilere dayanır ve şirketin elinde bulunan net varlıkların gerçek değerini gösterir.
Formül:
Defter Değeri = Toplam Varlıklar - Toplam Borçlar
İndirgenmiş Nakit Akışı Yöntemi (Discounted Cash Flow - DCF)
Bu yöntem, gelecekteki nakit akışlarını bugünkü değere indirgemeye dayanır. Şirketin uzun vadede ne kadar nakit yaratabileceğini ve bu nakit akışlarının bugünkü değerini dikkate alır. Özellikle büyüme potansiyeli yüksek şirketlerin değerlemesinde kullanılır.
Formül:
DCF = Σ (Gelecekteki Nakit Akışı / (1 + r)^t)
Burada r indirgeme oranı, t ise yıl sayısıdır.
Piyasa Çarpanları Yöntemi (Market Multiples Method)
Bu yöntem, benzer özelliklere sahip şirketlerin piyasa değerlerine dayanarak bir şirketin değerini tahmin etmek için kullanılır.
Örneğin, bir sektörün ortalama Fiyat/Kazanç (P/E) oranı 10 ise ve değerlemeye tabi şirketin hisse başına kârı 5 TL ise, şirketin piyasa değeri 50 TL olabilir.
- Basit ve anlaşılır bir yöntemdir.
- Piyasa verileri ile uyumludur.
- Sektör ortalamalarına dayandığı için şirketin bireysel özelliklerini göz ardı edebilir.
- Kısa vadeli piyasa dalgalanmalarından etkilenebilir.
Karşılaştırılabilir Şirket Analizi (Comparable Company Analysis - CCA)
Bu yöntemde, benzer şirketlerin piyasa değerleri karşılaştırılarak bir şirketin değeri tahmin edilir.
Sektördeki benzer şirketlerin finansal oranları (örneğin F/K oranı, FAVÖK çarpanı) baz alınarak değerleme yapılır.
Risk Ağırlıklı Değerleme Yöntemi (Venture Capital Valuation Method)
Genellikle erken aşama startupların değerlenmesinde kullanılır.
Yatırımcılar, belirli bir risk primi uygulayarak şirketin gelecekteki kazançlarına dayanarak bir değerleme yaparlar. Gelecekteki olası gelirler üzerinden değerleme yapılır ve risk primi uygulanarak şirketin bugünkü değeri hesaplanır.
Maddi Olmayan Varlıklar Yöntemi (Intangible Asset Valuation)
Şirketin maddi olmayan varlıkları (marka değeri, patentler, müşteri sadakati gibi) temel alınarak bir değerleme yapılır. Yani şirketin maddi olmayan varlıklarının piyasa üzerindeki etkisi ve bu varlıkların getirdiği potansiyel kâr göz önünde bulundurularak şirketin değeri hesaplanır.
Ekonomik Katma Değer (EVA - Economic Value Added)
Bir şirketin kârının, sermaye maliyetini aştığı tutarı hesaplayan bir yöntemdir.
Şirket sermaye maliyetinden daha fazla kazanç elde ediyorsa, katma değer yaratıyor demektir. Bu yöntemde, şirketin sermaye maliyeti ve operasyonel kazançları dikkate alınarak bir hesaplama yapılır.
Formül:
EVA = Net İşletme Karı - (Sermaye Maliyeti × Kullanılan Sermaye)
Limited Şirket Hisse Devri Değer Artış Kazancı Nasıl Hesaplanır?
Limited şirket hisse devrinde oluşan değer artış kazancı, hisse satışından elde edilen gelir ile hisselerin devralındığı bedel arasındaki farkın hesaplanması yoluyla bulunur.
Bu hesaplama aşağıdaki adımlarla yapılabilir:
Satış Bedelinin Belirlenmesi
Öncelikle hisse devrinden elde edilen satış bedeli belirlenir. Satış bedeli, hisse devrinde alıcı tarafından ödenen gerçek tutardır.
Örneğin hisse satışından elde edilen bedel 200.000 TL olsun.
Maliyet Bedelinin Belirlenmesi
Devir konusu hisselerin edinildiği tarih ve edinme bedeli dikkate alınarak maliyet bedeli hesaplanır.Mesela hisseler 100.000 TL karşılığında satın alınmışsa, bu bedel maliyet bedeli olarak dikkate alınır.
Enflasyon Düzeltmesi Uygulaması
Enflasyon etkisini azaltmak amacıyla; hisse, edinme tarihinden itibaren en az iki yıl elde tutulmuşsa enflasyon oranında bir güncelleme yapılabilir. Bu durumda, hisse alım bedeline enflasyon oranına göre artış uygulanır.
Enflasyon düzeltmesi yapılmış yeni maliyet bedeli hesaplanır.
Değer Artış Kazancının Hesaplanması
Son olarak değer artış kazancı, satış bedelinden güncellenmiş maliyet bedelinin çıkarılmasıyla hesaplanır.
Formülü:
Değer Artış Kazancı = Satış Bedeli - Yeni Maliyet Bedeli
Örneğin:
Değer Artış Kazancı = 200.000 TL (satış bedeli) - 120.000 TL (güncellenmiş maliyet bedeli) = 80.000 TL.
İnternet sitemizde yer alan içerikler genel bilgilendirme amaçlıdır ve tavsiye niteliği taşımamaktadır. Konu hakkında kişiselleştirilmiş tavsiyeler için bir uzmana danışmanız gerekmektedir. Sunulan bilgilerin doğruluğu, eksiksizliği ve güncelliği tarafımızca garanti edilmemektedir. Mikrogrup, bu bilgilerin kullanımı sonucunda doğabilecek herhangi bir zarardan sorumlu tutulamaz. Detaylı yasal uyarılar için lütfen buraya tıklayınız.
BLOG
İlginizi çekebilecek diğer içerikler
Abone Olun
Blog sayfamıza abone olarak yeni içeriklerden haberdar olabilirsin!