KDV Hesaplama (KDV Dahil, KDV Hariç)

KDV Hesaplama Yöntemleri Nelerdir?

KDV Nedir?

KDV, açık adıyla Katma Değer Vergisi, mal ve hizmet teslimlerinde, bunları teslim eden kişinin ödediği fakat teslim alana yüklenen harcama vergisidir. Farklı mal ve hizmetlerde yüzde 1, yüzde 10 ve yüzde 20 olarak değişir.
1985’ten beri uygulamada olan KDV, harcamalar üzerinden alınır ve malın üretiminden tüketimine dek geçen süredeki aşamalarda eklenen katma değeri belirler. İşletmeler kazandıkları kâra göre KDV farkı ödemesi yapar ancak KDV’yi son tahlilde son kullanıcı öder. Özetle bir ürünün KDV’sini, o ürünü kullanan veya tüketen öder. KDV’yi amacına, işlevine, ödenmesini belirleyen kurallara ve hesaplanma biçimine göre farklı başlıklar altında ele alabiliriz.

KDV Hangi Mal ve Hizmetlerden, Kimden Alınır?

Bu maddeleri şu şekilde özetleyebiliriz:

• Ticari, sanayi, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerden,
• Her türlü mal ve hizmet ithalatı yapanlardan,
• Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetlerden (Posta, telefon, telgraf, teleks vb. ile radyo ve televizyon hizmetleri)
• At yarışı ve spor-toto oynanması, piyango ve diğer talih oyunlarının düzenlenmesi ve oynanmasından,
• Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteri ve konserlerden,
• Müzayede mahallerinde ve gümrük depolarında yapılan satışlardan

KDV alınır.

Türkiye’de Uygulanan KDV Oranları Nelerdir?

KDV’nin her ülkede uygulaması farklıdır. Türkiye, ürünün ihtiyacına ve önem derecesine göre yüzde 1, yüzde 10 ve yüzde 20 olmak üzere toplam üç çeşit KDV oranı uygular.
Ekmek gibi temel tüketim ürünleri ile lüks olmayan barınma ihtiyaçlarına %1 oranında, unlu mamuller haricindeki lüks olmayan temel tüketim mallarına %10 oranında, temel tüketim olmayan ürünlere ise %20 oranında KDV uygulanır.
Son gruptaki ürünler telekomünikasyon ürünleri, beyaz eşyalar, mobilyalardır ve zorunlu olarak ihtiyaç duyulmayan gıda mallarıdır.

KDV Nasıl Hesaplanır?

KDV hesaplama; “KDV hariç” ve “KDV dahil” olmak üzere iki şekilde yapılır.
KDV dahil hesaplama için:

• KDV hariç ürün fiyatı üzerine KDV eklenir.
• Formül: KDV hariç ürün fiyatı × (1 + KDV oranı)
  KDV hariç hesaplama için:
• KDV dahil ürün fiyatından KDV çıkarılır.
• Formül: KDV dahil ürün fiyatı ÷ (1 + KDV oranı)

Yalnızca KDV Tutarının Hesaplanması

KDV’si hesaplanacak tutarı belirleyin.
Yasal olarak uygulanan %1, %10 ya da %20 KDV oranlarından birini seçip bu oranın yüzdesini alın. (0,01 veya 0,10 veya 0,20)
Tutarı, oranın yüzdesiyle çarpın.
Örnek: 50 liralık ve % 20 vergiye tabii bir ürünün KDV’si, 50x0,20 hesabıyla bulunur. Buna göre, KDV tutarı 50x0,20=10 TL’dir. Malın KDV’li tutarı ise, 50+10=60 TL’dir.

KDV Dahil Tüm Tutarın Hesaplanması

KDV’si hesaplanacak tutarı belirleyin.
Yasal olarak uygulanan %1, %10 ya da %20 KDV oranlarından birini seçip 1+KDV formülüne göre bu yüzdeye 1 ekleyin. (0,01 + 1 veya 0,10 + 1 veya 0,20 + 1)
Tutarı, bir üst maddedeki toplamla çarpın.
Örnek: 200 liralık ve %10 vergiye tabii bir ürünün KDV dahil fiyatı, 200x(0,10+1) hesabıyla bulunur. Buna göre, KDV’li toplam 200x1,10=220 TL’dir.

İşletmeler Hangi Durumlarda KDV Hesaplamalıdır?

İşletmeler, ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti kapsamındaki teslim ve hizmetlerde, taşınır ve taşınmaz mallar ile hak kiralamalarında, her türlü mal ve hizmet ithalatında, iletişim hizmetlerinde, şans oyunlarında, boru hattı ile petrol ve gaz taşımacılığında, profesyonel sanatçıların konser ve gösterilerinde, profesyonel sporcuların maç ve yarışmalarında, gümrük depolarında ve müzayedeler aracılığıyla yapılan satışlarda Katma Değer Vergisi (KDV) hesaplamalıdır. Bu örnekler dışında da KDV hesaplanması gereken durumlar söz konusu olabilir.

KDV Oranlarındaki Farklılıklar ve KDV Hesaplamaya Etkileri Nelerdir?

KDV oranlarındaki farklılıklar, ürün ve hizmetlerin nihai fiyatlarını doğrudan etkiler. Düşük KDV oranları temel ihtiyaç ürünlerinde uygulanarak tüketicilerin bu ürünlere erişimini kolaylaştırırken, yüksek KDV oranları lüks tüketim ürünlerinde uygulanarak devletin vergi gelirlerini artırmayı amaçlar.
Türkiye’de %1, %10 ve %20 oranlarında KDV uygulanmaktadır.

KDV Hesaplama İşlemlerinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Nelerdir?

Bu noktaları şöyle sıralayabiliriz:

• KDV oranı hesaplamanın en önemli kıstaslarından biridir. KDV hesabı yaparken söz konusu ürün veya hizmet için hangi KDV oranının geçerli olduğuna dikkat etmek gerekir.
• KDV indirimi yapılabilecek ve tevkifatlı fatura kesilebilecek durumlarda ödenecek KDVli tutar değişiklik gösterebilir. Hesaplamada bu kıstasları da göz önünde bulundurmak gerekir.
• Bazı işlemler, KDV’den istisnadır. Bu işlemlerde KDV hesaplanmaz ve ödenmez. Bunlara örnek olarak kanunla belirlenmiş belediye, köy birlikleri, üniversiteler ve benzeri kurum ve kuruluşlar tarafından yürütülen bilim, sanat ve tarımı geliştirmeye yönelik bazı hizmetleri gösterebiliriz.

KDV Oranlarındaki Farklılıklar ve KDV Hesaplamaya Etkileri Nelerdir?

KDV oranları, ürün veya hizmetin niteliğine göre farklılaşır.

• %1 KDV: Ekmek gibi temel tüketim ürünleri ve lüks olmayan barınma ihtiyaçlarına uygulanır.
• %10 KDV: Unlu mamuller haricindeki lüks olmayan temel tüketim mallarına uygulanır.
• %20 KDV: Temel tüketim olmayan ürünlere uygulanır. Bu gruptaki ürünler arasında telekomünikasyon ürünleri, beyaz eşyalar, mobilyalar ve zorunlu olarak ihtiyaç duyulmayan gıda malları bulunur.

KDV hesaplaması da bu oranlar baz alınarak yapılır.

KDV Dahil ve Hariç Fiyatlar Arasındaki Fark Nedir?

KDV dahil ve hariç hesaplama arasındaki farklar, katma değer vergisinin hesaplanma yöntemleri ve toplam tutar üzerindeki etkisiyle ilgilidir.
KDV hariç hesaplama, bir ürün veya hizmetin KDV’siz bedelinin bulunmasını sağlar ve bu hesaplama için brüt tutarın KDV oranı ile toplanarak bölünmesi gerekir. Örneğin, 600 TL KDV dahil fiyatın KDV hariç fiyatı, %20 KDV oranıyla 500 TL olarak hesaplanır.
KDV dahil hesaplama ise bir malın net fiyatına KDV ekleyerek toplam bedeli bulmak anlamına gelir; bu durumda 500 TL’lik bir malın %20 KDV eklenmiş toplam fiyatı 600 TL olur.