Tevkifat Faturası Nedir? Nasıl Kesilir?

Tevkifat ve tevkifatlı fatura nedir? Kimler tevkifat yapar? Tevkifat faturası nasıl kesilir? Tevkifat uygulamasına dair sorularınızın cevabı bu yazıda.

Tevkifat Ne Demek?

TDK, tevkifat sözcüğünü “para konusundaki kesintiler” olarak tanımlar.
Vergi açısından bakınca tevkifat kelimesinin bölüşme ve kesinti yapma anlamına geldiğini görürüz. Devlet, alacağı Katma Değer Vergisi’ni sadece satıcıdan almaz, onun yerine alıcı ve satıcı arasında bölüştürüp ödemenin daha düzenli olmasını sağlar.

Tevkifat Çeşitleri Nelerdir?

Tevkifat iki türlü yapılır.
İlki gelir vergisi tevkifatı, ikincisi de KDV tevkifatıdır. İkisini de inceleyelim.

Gelir Vergisi Tevkifatı

Gelir Vergisi Kanunu, 94. maddesinde gelir türlerini sayar. Bunun üzerinden Bakanlar Kurulu’nun belirlediği oranlarda kesinti yapılır. İşte bu gelir vergisi tevkifatıdır.
Gelir vergisi tevkifat oranları, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB)
Gelir Vergisi Tevkifat Oranları
sayfasından öğrenilebilir.

KDV Tevkifatı

Yasada belirlenmiş malların alım satımı veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin alıcılardan bazen tamamı bazen kanunda belirlenmiş oranda kesinti yapılarak satıcı yerine vergi dairesine (vergi sorumlusu sıfatıyla) beyan edilip ödenmesi, KDV tevkifatıdır.

Hangi İşlemlere Tevkifat Uygulanır?

Her hizmet veya ürün satışında tevkifat yapılmaz. Bakanlar Kurulu’nun belirlediği üzere tevkifat oranının uygulanabileceği bazı işlemler vardır.
Bunlardan bazıları yapım işleri, bu işlerle ilgili mühendislik-mimarlık hizmetleri, temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri, özel güvenlik hizmetleri, makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tamirat, bakım ve onarım hizmetleri, yemek servisi, danışmanlık ve denetim hizmetleri, yapı denetim hizmetleri, servis taşımacılığı ve ticari reklam hizmetleridir.

Kimler Tevkifat Yapabilir?

Şu maddelerin kapsamına girenler, tevkifat yapabilir:

• Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler ve teşkil ettikleri birlikler
• Döner sermayeli kuruluşlar
• Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları
• Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları
• Bankalar
• Kamu iktisadi teşebbüsleri
• Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar
• Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil tüm borsalar
• Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına veya birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler
• Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören şirketler

Tevkifatlı Fatura Nedir?

Tevkifatlı fatura, hesaplanan KDV tutarının satıcı ve alıcı arasında paylaştırıldığı faturadır. Normal ve irsaliyeli faturadan farksız olan tevkifatlı faturada, faturanın konusu olan vergi, alıcı ve satıcı arasında bölüştürülüp ikisinden de alınır.

Tevkifat Faturası Nasıl Kesilir?

KDV sorumluluğunu alıcı ve satıcı arasında yarı yarıya paylaştıran tevkifatlı faturaya örnek verelim:
Tutarı 1.000 TL olan bir satış faturamız var diyelim. Faturaya %20 oranında KDV eklediğimizde faturanın KDV tutarı 200 TL, genel toplamı ise 1200 TL olacak. Buna göre satıcı olarak 200 TL KDV ödemeliyiz. Eğer tevkifat oranımız da varsa ve kullandığımız oran 5/10 ise 200 TL’lik KDV tutarımızın 5/10’u, yani yarısı 100 TL eder. Yani 100 TL’lik bu kısmın tevkif edilmiştir, ödeme sorumluluğu da bizden alıcıya geçmiştir. Artık 100 TL’lik sorumluluk bizim, kalan 100 TL’lik kısım alıcınındır. Faturanın genel toplamı bizim için 1200 TL’den 1100 TL’ye iner.
Tevkifat oranını biz belirlemeyiz önceden belirlenmiş 5/10, 9/10 gibi oranları kullanırız.
Alıcının tevkifatlı satış faturası düzenlememiz için bir talebi varsa ondan tevkifat oranını öğrenip mali müşavirimize de danışarak ilerleyebiliriz.

Ayrıca
Tevkifatlı Fatura Muhasebe Kaydı konusu da ilginizi çekebilir.