İşletmeler maddi sıkışıklıklar veya yatırım gibi nedenlerle finansman kaynağına ihtiyaç duyar. Bu kaynakları genellikle banka kredileri kullanarak oluşturmayı tercih ederler. Bu yazımızda işletmelerin aldığı bu kredileri, nasıl muhasebeleştirecekleri konusunu inceleyeceğiz.

Kredilerin muhasebeleştirilmesinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

• Krediler, ödeme dönemine ve ödenmeye başlanacak tarihe göre kısa ve uzun vadeli olarak ikiye ayrılır. Alındığı andan itibaren en fazla bir sene içinde ödemesi bitirilerek kapanan krediler kısa vadeli kredi olarak adlandırılırken, bir yıldan daha uzun süreli, yıllara sari olmuş krediler ise uzun vadeli krediler olarak adlandırılır. Kısa ve uzun banka kredilerinin takip edildiği hesaplar da farklılık gösterir. 300 Banka Kredileri Hesabı, kısa vadeli kredilerin ana paralarının takibi için kullanılırken 400 Banka Kredileri hesaplarında uzun vadeli olanlar takip edilir.
• Dönemsellik ilkesi çerçevesinde dönem başlarında vadenin kısalması nedeniyle 400 numaralı hesaptan 300 numaralı hesaba transfer yapılır.
• Faiz ve sigorta giderlerinde ise kısa veya uzun vade sınıflandırmaları yapılmaz. Bu gider türleri 780 Finansman Giderleri hesabında takip edilir.
• Krediler, döviz olarak alınmış ise döviz alış kuru ile kayıt edilir. Bu krediler, Banka Kredileri hesaplarında takip edilip değerlemeye tabi tutulur.
• Tahakkuk edilmiş olup ödenmeyen banka kredi faiz giderlerinde Vergi Usul Kanununun 285. Maddesine göre KIST faiz hesaplaması yapılır.
• Banka kredisi ile alınan ve işletmenin aktifine kaydedilen sabit kıymetlerin ilk dönemki finansman maliyeti varlığın alım maliyetine eklenir. İstenmesi halinde takip eden yıllarda finansman giderleri içinde takip edilir.

Kredilerin muhasebeleştirilmesinde dikkat edilmesi gereken hususuları bu şekildedir. Krediler muhasebeleştirilirken kullanılması gereken hesap türlerini de sizler için derledik.

Kredilerin muhasebeleştirilmesinde kullanılacak hesaplar şu şekildedir

Hesap kodu

Hesap adı

Kullanım amacı

102

Bankalar

Kredinin hangi banka hesabına aktarıldığının takibi ile kredi taksit ödemelerinin hangi hesaptan yapıldığının takibi

180

Gelecek aylara ait giderler

Bir yıl içindeki toplam faiz giderlerinin ödeme takibi

280

Gelecek yıllara ait giderler

Bir yıldan uzun süredeki toplam faiz giderlerinin takibi

300

Kısa vadeli banka kredileri

Bir yıldan kısa vadedeki kredi anapara ödeme tutarının takibi

400

Uzun vadeli banka kredileri

Bir yıldan uzun vadedeki kredi anapara ödeme tutarının takibi

381

Gider tahakkukları

Bir yıl içideki toplam faiz giderlerinin ödeme takibi ve faiz tahakkunun takibi

481

Gider tahakkukları

Bir yıldan uzun vadedeki toplam faiz giderlerinin ödeme takibi

780

Finansman giderleri

Faiz ve BSMV giderlerinin takibi

Kredi muhasebe kaydı hesaplama örneği

Kredilerin muhasebe kaydının tutulmasını daha iyi açıklayabilmek için bir örnek kullanacağız. (Bu ödeme planı örnek teşkil etmesi amacıyla rastgele sayılar kullanılarak oluşturulmuştur. Birleşik faiz hesaplaması dikkate alınmamıştır.)

Vade

Taksit
Tutarı

Anapara

Faiz

BSMV

20/05/2019

2.500,00

1.923,81

547,44

28,75

20/06/2019

2.500,00

1.929,34

542,95

27,71

20/07/2019

2.500,00

1.938,70

534,64

26,66

20/08/2019

2.500,00

1.962,99

511,42

25,59

20/09/2019

2.500,00

1.995,20

480,29

24,51

20/10/2019

2.500,00

2.036,42

440.16

23,42

20/11/2019

2.500,00

2.031,29

446,39

23,32

20/12/2019

2.500,00

2.064,76

414,04

21,20

20/01/2020

2.500,00

2.078,51

401,42

20,07

20/02/2020

2.500,00

2.112,66

368,41

19,93

20/03/2020

2.500,00

2.127,22

355,35

17,43

20/04/2020

2.500,00

2.151,55

331,90

16,55

20/05/2020

2.500,00

2,161.07

323,47

15,46

20/06/2020

2.500,00

2.205,67

280,15

14,18

20/07/2020

2.500,00

2.216,46

270,42

13,12

20/08/2020

2.500,00

2.237,00

250,15

12,85

20/09/2020

2.500,00

2.255,77

233,71

10,52

20/10/2020

2.500,00

2.280,50

210,15

9,35

20/11/2020

2.500,00

2.291,08

200,46

8,46

TOPLAM

47.500,00

40.000,00

7.142,92

357.08

Kredi muhasebe kaydı yöntemleri

1. Yöntem

Kredilerin muhasebeleştirilmesinde kullanılacak ilk yöntemi en basit haliyle bir örnekle açıklayalım:

Kredi banka hesabına intikal ettiğinde yapılacak muhasebe kaydı

Hesap Kodu

Hesap Adı

Borç

Alacak

40.000,00

102

Bankalar

0

15.882,5

300

Kısa Vadeli Banka Kredileri

1

24.117,4

400

Uzun Vadeli Banka Kredileri

9

20/05/2019 tarihinde kredinin ilk taksidi ödendiğinde yapılacak olan muhasebe kaydı

Hesap Kodu

Hesap Adı

Borç

Alacak

1.923,8

300

Kısa Vadeli Banka Kredileri

1

780

Finansman Gideri - Faiz Giderleri

547,44

780

Finansman Gideri - BSMV Giderleri

28,75

102

Bankalar

2.500,00

İlk yöntem içerisinde bu iki kayıt aşamasına ek olarak KIST faiz kaydı da yapılmalıdır.

2.Yöntem

Bu yöntemde kredi alındığı tarihte yapılan muhasebe kaydı içerisine faiz giderlerinin tamamı tahakkuk yöntemi ile dahil edilir. Giderlerin dahil edilmesiyle 180 ve 280 hesaplarının ve 381-481 hesaplarının bakiyeleri kontrol edilmesi sağlanır. Kredi faizlerinin zamanında giderleştirilmesi kolaylaşır.

Kredi banka hesabına intikal ettiğinde yapılacak muhasebe kaydı

Hesap Kodu

Hesap Adı

Borç

Alacak

40.000,00

102

Bankalar

0

180

Gelecek Aylara Ait Giderler-Faiz+BSMV

4.117,49

280

Gelecek Yıllara Ait Giderler-Faiz+BSMV

3.382,51

15.882,5

300

Kısa Vadeli Banka Kredileri

1

24.117,4

400

Uzun Vadeli Banka Kredileri

9

381

Gider Tahakkukları-Faiz+BSMV

4.117,49

481

Gider Tahakkukları-Faiz+BSMV

3.382,51

Faiz ve BSMV giderleri önceki yöntemden farklı olarak karşılıklı olmak suretiyle 180–280 ve 381-481 hesaplarında takip edilir.

20/05/2019 tarihinde kredinin ilk taksidi ödendiğinde yapılacak olan muhasebe kaydı

Hesap Kodu

Hesap Adı

Borç

Alacak

1.923,8

300

Kısa Vadeli Banka Kredileri

1

780

Finansman Gideri - Faiz Giderleri

547,44

780

Finansman Gideri - BSMV Giderleri

28,75

2.500,0

102

Bankalar

0

Hesap Kodu

Hesap Adı

Borç

Alacak

381

Gider Tahakkukları-Faiz+BSMV

576,19

180

Gelecek Aylara Ait Giderler-Faiz+BSMV

576,19

180-280 ve 381-481 hesaplarında takip edilen faiz ve BSMV giderleri bu yöntemde ödendiği anda ödendiği tutar kadar yapılan ters kayıtla kapatılır. Örnekte de incelendiği üzere bu hesaplara yapılan kayıt sadece takip amaçlıdır. Gider hesaplarına herhangi bir etkisi yoktur.

Bu iki kayda ilave olarak KIST faiz kaydı da yapılmalıdır. KIST faiz hesaplaması aşağıda detaylıca anlatılmıştır.

KIST Faiz Hesaplaması

Vergi Usul Kanunun 285. maddesine göre mevduat veya kredi sözleşmelerine ait borçların değerleme gününe kadar hesaplanacak faizleriyle birlikte dikkate alınacağı belirtilmiştir. Yani yasaya göre banka kredilerine ait değerleme gününe kadar henüz vadesi gelmemiş olan (tahakkuk etmiş ama ödenmemiş) kredi faiz tutarları gider olarak ele alınabilir.

Gider olarak ele alınacak faiz tutarı hesaplaması ise şun şekilde yapılabilir:

20/07/2019 tarihinde yapılması gereken bir faiz ödemesi söz konusudur. Bu faiz ödemesi 20/06/2019 ve 20/07/2019 tarihleri arasında kalan dönemi kapsar.

01/01/2019 – 30/06/2019 tarihleri arası 2. Geçici Vergi Dönemi olarak bilinmektedir ve burada 30/06/2019 tarihinin VUK 285. maddeye göre değerleme günü olarak düşünülmesi yanlış olmayacaktır. Dolayısıyla iki ödeme tarihi arasında kalan günlere isabet eden faiz gideri hesaplanarak gider olarak dikkate alınmalıdır.

Vade

Taksit Tutarı

Anapara

Faiz

BSMV

20/06/2019

2.500,00

1.929.34

542,95

27,71

20/07/2019

2.500,00

1.938,70

534,64

26,66

Aşağıdaki tablodan anlaşılacağı üzere 20/07/2019 tarihinde ödenecek olan 534,64 TL’lik faiz giderinin 10 günlük kısmı haziran ayına ait ve 20 günlük kısmı ise temmuz ayına aittir.

Bu nedenle 534,64 TL faiz gideri / 30 gün (toplam gün) x 10 gün (haziran ayına ait gün sayısı) = 178,21 TL’lik kısmını haziran gideri olarak kabul edilmesi yanlış olmayacaktır.

20/07/2019 tarihinde ödenecek faiz gideri için

Vade Başlangıcı

Vade Bitişi

Vade Başlangıcı ve Bitişi Arasındaki Gün Sayısı

Vade Bitişindeki Faiz Tutarı

20/06/2019

20/07/2019

30,00

534,64

KIST Faiz hesaplaması için

Vade Başlangıcı

Vade Bitişi

Vade Başlangıcı ve Bitişi Arasındaki Gün Sayısı

Vade Bitişindeki Faiz Tutarı

20/06/2019

30/06/2019

10,00

178,21

30/06/2019 tarihinde yapılacak olan KIST faiz gideri hesaplamasına ilişkin muhasebe kaydı

Hesap Kodu

Hesap Adı

Borç

Alacak

780

Finansman Gideri - Faiz Giderleri

178,21

381

Gider Tahakkukları

178,21

20/07/2019 tarihinde yani vade geldiğinde faiz ödemesi ile yapılacak muhasebe kaydı

Hesap Kodu

Hesap Adı

Borç

Alacak

381

Gider Tahakkukları

178,21

780

Finansman Gideri

356,43

102

Bankalar

534,64

Örnek kayıtlarda da görüleceği üzere 381 Gider tahakkukları hesabı iki farklı amaç için kullanılır. Birincisi toplam faiz giderlerinin süresi içerisinde ödenip ödenmediğini takip amaçlı yapılan kayıt diğeri ise KIST faiz hesaplaması için yapılan kayıttır. Bu nedenle 381 Gider Tahakkukları hesabının altında örneğin 381-Gider Tahakkukları – Faiz ve BSMV Gideri ve 381 Gider Tahakkukları- Kredi Faiz Tahakkuku olarak iki farklı alt hesap açılması uygun olur.

Dönemsellik ilkesi gereği yapılması gereken muhasebe kaydı

Hangi yöntem seçilerek yapıldığı fark etmeksizin 01/01/2020 tarihinde dönemsellik ilkesi gereğince yapılması gereken kayıt:

Hesap Kodu

Hesap Adı

Borç

Alacak

24.117,4

400

Uzun Vadeli Banka Kredileri

9

300

Kısa Vadeli Banka Kredileri

24.117,49

Önekten de anlaşılacağı üzere 2020 yılında yapılacak ödemelere ait anapara tutarı dönem başında kısa vadeli krediler hesabına virmanlanıyor.

Hesap Kodu

Hesap Adı

Borç

Alacak

481

Gider Tahakkukları-Faiz+BSMV

3.382,51

280

Gelecek Yıllara Ait Gideler-Faiz+BSMV

3.382,51

3.382,5

381

Gider Tahakkukları-Faiz+BSMV

1

3.382,5

180

Gelecek Aylara Ait Giderler-Faiz+BSMV

1

Ayrıca dönemsellik ilkesi gereğince faiz ve BSMV tutarlarının takip edildiği hesaplar da kısa vadeli hesaplara virmanlanıyor.

---

İşletmeniz için en uygun Mikro Yazılım programını seçmek için tıklayın.

Şimdi Mikro Yazılım programlarını kiralama modeliyle de kullanabilirsiniz. Pazarlama planı nedir?