e-Adisyon Nedir? Nasıl Kullanılır?

Bu yazımızda e-Adisyonu ne hangi alanlarda ne amaçla kullanıldığını anlattık.

e-Adisyon Nedir?

Günlük yaşantımızda sıklıkla kafelere, restoranlara, yeme içme yerlerine uğruyoruz. Gittiğimiz bu işletmelerde mutlaka adisyonla karşılaşmışızdır. Ne aldığımızı ve ücretlerini belirten adisyon genellikle kağıt olarak düzenlenir. Ancak e-dönüşüm imkanlarıyla adisyonun da dijitalleşme süreci başladı.
e-Adisyon, Vergi Usul Kanunu gereğince lokanta, pastane, bar, gazino ve kafeterya gibi masada servis yapılan, gerçek usulde vergilendirilen hizmet işletmelerinin kullanmasının zorunlu olduğu ve kâğıt ortamında düzenlenen adisyon belgesinin elektronik ortamda düzenlenmiş halidir.
e-Adisyon, dijital ortamda düzenlenmesinin yanı sıra dijital olarak muhafaza ve ibraz da edilir.
Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlenen tebliğe göre e-Adisyon belgesi yeni bir belge türü değildir. Adisyon belgesinin hukuki niteliklerinin tümüne sahip bir elektronik belge türüdür.

e-Adisyon’a Geçiş Zorunlu Mu?

e-Adisyon uygulamasına geçişleri Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) belirler. İşletmelerin yıllık veya aylık satış hasılatı tutarlarını inceleyen başkanlık, geçiş hazırlıkları için en az 3 ay geçiş süresi vermek ve yazılı bildirim ya da Gib e-Belge sitesi adresinde duyurmak suretiyle işletmelere e-Adisyon uygulamasına geçme zorunluluğu getirebilir.

GİB tarafından yapılan yazılı bildirim veya duyuru neticesinde mükelleflerin en az 3 ay olmak suretiyle belirtilen sürelerde e-Adisyon uygulamasına dâhil olmaları gerekir. Gerekli uyarılar yapılan ve tanınan süre dolan işletmelerin adisyonlarını e-Adisyon belgesi olarak düzenlemeye başlamaları gerekir. Bu zorunluluğa uymayan mükelleflere cezai işlem uygulanabilir.

Kimler e-Adisyon Uygulamasını Kullanabilir?

Gelir İdaresi Başkanlığı, yıllık ya da aylık satış hasılatı tutarlarını dikkate alarak adisyon belgesi düzenleyen işletmelere elektronik adisyon sistemine geçiş için 3 ay süre tanır. GİB, e-Adisyonla ilgili tüm duyuru ve bildirimlerini Gib’in e-Belge sitesi üzerinden gerçekleştirir.

Yazılı bildirim ya da duyuru kapsamında mükellef olarak belirlenen işletmelerin, belirtilen süreler içinde e-Adisyon uygulamasına dahil olması gerekir.

e-Adisyon uygulaması, söz konusu tebliğde belirtilen mükellefler dışında kalan mükellefler için zorunlu bir uygulama değildir. Bunun dışında kendisine bildirim yapılmamış olmamasına ve mükellef olarak gözükmemesine rağmen gönüllü olarak e-Adisyon uygulamasına geçmek isteyenlerin yapması gerekenler aşağıdaki gibidir:

• e-Fatura ve e-Arşiv Fatura mükellefi olma,
• Söz konusu tebliğde yer alan usul ve esaslara uygun şekilde elektronik adisyon belgesi düzenleyebilme, muhafaza ve ibraz edebilme, bilgi ve belgeleri elektronik ortam üzerinden Başkanlığa iletebilme ile ilgili gerekli hazırlıkları tamamlama,
• Tebliğde yer verilen, uygulamadan yararlanma yöntemlerinden biri olan özel entegratör yöntemi ya da doğrudan entegrasyon yönteminden birine dahil olmak için e-Adisyon uygulamasına başvuruda bulunma
• Şartlarını sağlayan işletmeler, e-Adisyon uygulamasından yararlanabilir.

e-Adisyon Uygulamasına Nasıl Geçilir?

e-Adisyon uygulamasına geçişte iki farklı yol vardır. Bunlardan ilki özel entegratör ikincisi ise doğrudan entegrasyon yöntemidir.
Özel entegratör aracılığıyla geçiş yapacak mükellefler, Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerini kullanabilir. Doğrudan entegrasyon yönteminde kendi bilgi işlem sistemlerinin GİB bilgi işlem sistemleri ile doğrudan entegre edilmesini sağlayarak e-Adisyon uygulamasından yararlanabilirler.

e-Adisyon’da Yer Alması Gereken Zorunlu Bilgiler Nelerdir?

e-Adisyon belgesinin GİB tarafından geçerli sayılabilmesi için üzerinde belirtilmesi zorunlu olan bazı bilgiler vardır. Bu bilgiler şunlardır:

• Hizmet işletmesinin adı, soyadı veya unvanı, vergi dairesi, TCKN/VKN’ si ve adresi.
• e-Adisyon belgesinin düzenlenme tarihi, saat ve dakika olarak düzenlenme zamanı, evrensel tekil numarası ve e-belge numarası.
• Sunulan hizmetin veya emtianın adı ve miktarı
• Hizmetin tamamlanması ile birlikte düzenlenecek e-Fatura, e-Arşiv Fatura veya yeni nesil ÖKC’ den düzenlenecek perakende satış fişinde yer alacak vergiler hariç ve dahil toplam hizmet tutarı.
• Düzenlenen e-Adisyon belgesinin ilintili olduğu e-Fatura, e-Arşiv Fatura’nın evrensel tekil numarası (ETTN) veya perakende satış fişinin düzenlendiği ÖKC’nin cihaz sicil numarası.

GİB, yukarıda belirttiğimiz bilgilere ek olarak yeni bilgiler eklenmesini talep edebilir. Bu talebi konu alan bildiriler yine Gib e-Belge sitesi üzerinden yapılır. İşletmeler, adisyonda yer alması zorunlu olan bu bilgilerin dışında kendi istek ve ihtiyaçları doğrultusunda ekstra bilgilere de yer verebilir.