e-Döviz Alım Satım Belgesi Nedir?

Bildiğimiz üzere yabancı para birimlerinin alınıp satılması için döviz alım satım belgesi hazırlanması gerekir. Bu belge önceden kağıt ortamda düzenleniyordu. Ülkemizde son yıllarda birçok sektörde deneyimlediğimiz dijital dönüşümler devlet işlemlerinde de kendini gösterdi.
e-Döviz alım satım belgesi ile ilgili tüm detayları yazımızda derledik.

e-Döviz Alım Satım Belgesi Nedir?

İnsanlar ticari amaçlar veya turistik faaliyetler için başka ülkelerin para birimlerine ihtiyaç duyabilir. Döviz almak isteyen vatandaşların işlemlerini yetkili kurumlar aracılığıyla gerçekleştirmeleri gerekir.
Döviz alım satımı konusunda yetkili olan kurumlar, bu zamana kadar bu döviz alım ve satım işlemleri için matbu evraklar düzenlemekteydi. Yani, bu evraklar, kağıt üzerine basılı ve tamamen fiziki belgelerdi.
e-Döviz alım ve satım belgeleri ise bu kağıt üzerine basılı evrakların dijital ortamlarda düzenlenmiş olan emsallerine verilen isimdir. Dijital ortamlarda düzenlenecek olan bu belgeler resmi nitelikteki asıl belgeler statüsünde yer alır.

e-Döviz Alım Satım Belgesi ve Yasal Süreç

Önceden kağıt ortamda düzenlenen döviz alım satım belgesi, 1 Ocak 2022 tarihinde başlayan uygulamayla elektronik ortama aktarıldı. Konuyla ilgili değişiklik 30 Eylül 2021’de Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sitesi üzerinden duyuruldu.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın duyurusuna göre ülke genelinde döviz satışı ve alışı konusunda yetkili kuruluşların tamamının, yeni yıldan itibaren döviz alım ve satım belgelerini elektronik ortamlarda düzenlemesi zorunlu hale getirildi. Yabancı para birimleri alım satımı konusunda yetkili olan kurumlar, her türlü döviz alım ve satım işlemleri için belge düzenlemekle yükümlü olacak. Bu nedenle yetkili kurumların e-Döviz alım satım belgesi için başvuruda bulunması gerekir.

e-Döviz Alım Satım Belgesinin Avantajları Nelerdir?

Diğer e-belge türlerinin firmalara büyük kolaylık ve hız sağlaması gibi e-döviz uygulaması da aynı şekilde firmalara büyük bir rahatlık sağlar.
Bir diğer önemli fayda ise dijital belgeler insan hatalarından doğabilecek problemleri neredeyse sıfıra indirerek ileride yaşanabilecek problemlerin önüne geçer.

e-Döviz Alım Satım Belgesine Nasıl Geçilir?

e-Döviz Alım Satım Belgesine geçiş sürecini başlatmak için 2 farklı yöntem ile başvuru yapılabilir. Yetkili kurumlar, uygulamaya hem GİB Portal üzerinden hem de GİB portalın yetkilendirdiği kuruluşlar olan entegratörler aracılığıyla başvuru yapabilirler.

• e-Döviz alım-satım belgesi uygulamasına geçmek isteyen kurumların ilk olarak şirketin dijital altyapısını tamamlaması önerilir.
• Ayrıca kurumun e-Fatura uygulamasına dahil olması gerekli görülen bir diğer husustur.

Bu şartları sağlayan kurumların, e-Döviz GİB sistemine girmesi ve e-Döviz alım satım belgesi başvuru işlemlerini başlatması gerekir.

e-Döviz Alım Satım Belgesi Geçiş Süresi Nedir?

Döviz alım ve satım konusunda yetkili kurumların döviz alım ve döviz satım belgelerini “e-Döviz Alım Belgesi” ve “e-Döviz Satım Belgesi” olarak düzenlemeye başladıkları tarih 01.01.2022’dir.
Gelir İdaresi Başkanlığı uygulamaya geçiş tarihini 30 Eylül 2021’de duyurmuş ve yetkili kurumlardan yılbaşına kadar uygulama ile ilgili tüm hazırlıklarını tamamlamaları beklenmiştir. e-Döviz alım-satım belgesi uygulamasına geçmek isteyen kurumların e-Fatura mükellefi olmaları ve e-Fatura uygulamasına geçmiş olmaları gerekir.

e-Döviz Alım Satım Belgesi Nasıl Düzenlenir?

Kağıt ortamda düzenlenen Döviz Alım Satım belgesi ile dijital ortamda düzenlenecek olan belge arasında çok fazla bir fark yoktur. e-Döviz Alım Satım Belgesinde, matbu olarak düzenlenen belgede olması gereken bilgiler ve GİB sistemlerinden elektronik ortamda sorgulanması, doğrulanması ve görüntülenmesine imkan veren barkodun bulunması zorunludur.
Ayrıca Döviz Alım Satım belgesinin içinde yer alacağı diijital bir zarf bulunur. Bu zarfta “3900892152” VKN’li "Gelir İdaresi Başkanlığı Sanal Alıcı"sı yazılmalı ve Elektronik Döviz alım/satım belgeleri Gelir İdaresi Başkanlığı’na bu şekilde gönderilmelidir.

e-Döviz Alım Satım Belgesinde Bulunması Gereken Zorunlu Bilgiler Nelerdir?

• Dijital belge mükellefine ait isim, soy isim ve unvan bilgileri,
• Dijital belge mükellefi veya mükelleflerinin adres bilgileri,
• Dijital belge mükellefinin bağlı bulunduğu vergi dairesinin adı ve vergi numarası,
• Kurumun döviz alım ve satım işlemlerinde düzenleyeceği belgenin sıra ve seri numaraları,
• Döviz alış veya satış işleminde söz konusu olan para birimine ait birimin cinsi
• Geldiği ülke
• Ülkeye geliş sebebi
• İşlemin uygulandığı kur tutarı
• Döviz alım veya satım işleminde söz konusu tutarın TL cinsinden karşılığı
• Döviz alım veya satım işlemindeki söz konusu dövizin miktarı
• İhracat biçimi
• İşlem neticesinde uygulanan teslim biçimi
• Gümrük çıkış bilgileri
• Dövizin yurda gelişinde kullanılan ödeme biçimi,
• İşlemin gerçekleştirildiği tarih,
• İşlemi gerçekleştirenin adı, soyadı ve imzası

e-Döviz Alım Satım Belgelerinde Karekod ve Barkod Zorunluluğu

e-Belgelere getirilen karekod ve barkod uygularına istinaden, e-Döviz alım satım belgelerinde de barkod ve karekod zorunluluğu uygulaması söz konusudur.

e-Döviz Alım Satım b