Kümülatif Vergi Matrahı Nedir? Nasıl Hesaplanır?
Vergi matrahı ve matrah artırımı işlemlerinde karşımıza çıkan kümülatif vergi matrahı konusunu detaylarıyla anlattık.
Kümülatif Vergi Matrahı Nedir?
Gelir elde edenlerini bu gelirlerinden belli oranlarda devlete verdiği, yasal ve dolaysız ödeme iken bir kazancın vergi miktarını belirlemede temel olarak alınan, kazançtan giderler çıktıktan sonra geri kalan bölüme vergi matrahı denir.
Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı ise bir sene boyunca kazanılan miktar göz önüne alınarak hesaplanan gelir vergisine dair ödemelerin oluşturduğu Gelir Vergisi Matrahlarının toplamıdır.
Gelir Vergisi’nin nasıl bir dilimde nasıl bir oranla alınacağına karar vermek için ise, kümülatif gelir vergisi matrahının gelir vergisi tarifesinde hangi dilimde yer aldığına bakmak gerekir.
Kümülatif Gelir Vergisi ile İlgili Akılda Tutulması Gereken 3 Şey
Şu detaylara dikkat etmelisiniz:
- Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı, takvim yılını ilgilendirdiği için Ocak ayında sıfırlanır.
- Ocak ayından itibaren gelir vergisi matrahları toplamı, kümülatif gelir vergisi matrahını verir. Ocak ayındaki kümülatif gelir vergisi matrahı, ilk ay olduğu ve toplama eşit olduğu için direkt ocak ayındaki gelir vergisi matrahına eşittir. Aynı şekilde o takvim senesinde işe ilk girişi yapılan ve o sene herhangi bir yerden kazanç sağlamamış çalışan için de işe girdiği ilk ay, kümülatif gelir vergisi matrahı gelir vergisi matrahına eşit olur.
- Kümülatif gelir vergisi matrahı her yılbaşında sıfırlandığı gibi kazancın ilerlemesini takip eden dönemlerde her ay birikmeyi sürdürür. Hangi ay için gelir vergisi hesaplayacaksanız ondan bir önceki ayın gelir vergisi matrahını içeren kümülatif gelir vergisi matrahına o ayın gelir vergisi matrahını eklemelisiniz.
Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl Hesaplanır?
Çalışanların, kazançları üzerinden gelir vergisi ödemesi hukuki bir zorunluluktur. Bu verginin nasıl ve kazancın hangi kısımlarından sorumlu olarak verileceği Gelir Vergisi Kanunu’na göre belirlenir.
Gelir Vergisi matrahına, işçinin net kazancından Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödenecek işçi priminin düşülmesi ile ulaşılır. Gelir Vergisi matrahına ulaşılırken SGK işçi primleri ile birlikte varsa vergiye istisna tutarlar da düşülür. Gelir Vergisi bu matrah üzerinden hesaplanır.
Toplam Kazanç – (SGK primi + İşsizlik Primi + Vergi istisnaları) = Gelir Vergisi Matrahı
Ayrıca gelir vergisi matrahı üzerinden gelir vergisi oranı dikkate alınarak vergi kesilir. Bu verginin oranına karar verilirken personelin yıl içindeki gelir vergisi matrahları toplamına göre işlem yapılır.
Kümülatif Vergi Matrahının Taşınması
Vergi konusunda önemli cezai yaptırımlar uygulandığı için işverenlerin de çalışanların da özenle hesaplama yapması gerekir. Eğer vergi ücret bordrosu dahilinde hesaplanıp ödenecekse önce işçinin vergi borcu hesaplanmalı ve işveren tarafından ödenmelidir.
Bu hesabın doğru yapılması işverenin sorumluluğundadır. Bu konuda akla gelen ilk soru kümülatif gelir vergisi matrahlarının taşınıp taşınamayacağı sorusudur. Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı, sadece işçi aynı takvim yılında başka bir yerde çalıştıysa ya da aynı işverene bağlı farklı bir işyerine geçiş yaptıysa taşınabilir.
