Sermaye Artırımı Nedir? Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Sermaye artırımı ve azaltımının muhasebe kaydı nasıl yapılır? Bu yazımızda bu sorunun cevabını veriyoruz.

Anonim Şirketler Neden Sermaye Artırır?

Şirketler birçok farklı nedenle sermaye artırma yoluna gider. Sermaye artırımının sebepleri şunlardır:

• Kuruluş sırasında saptanan sermayenin şirketin iş kapasitesine göre yetersiz kalması
• Şirketin iş hacmini genişletmek istemesi
• Enflasyon sebebiyle paranın satın alma gücünün azalması bu nedenle sermayenin yetersiz kalması
• Yapılan yanlış yatırımlar ve harcamalar sebebiyle sermayenin azalması

Şirketler Nasıl Sermaye Artırımı Yapar?

Şirketler, sermaye artırımını iç ve dış kaynaklardan yararlanarak farklı şekillerde gerçekleştirebilir. Bu metodları
şöyle sıralayabiliriz:

• Yeni hisse senedi çıkarmak
• Mevcut ortakların sermaye paylarını artırmak
• Yedekleri ve dağıtılmamış kârı sermayeye dönüştürmek
• Değer artış fonlarını sermayeye eklemek
• Şirket BORÇlarını sermayeye çevirmek
• Çıkartılmış tahviller karşılığında hisse senedi çıkartmak
• Şirket birleşmesi

İşletmelerin Sermaye Artırmak için Yaptığı İşlemler

Şirketlerin sermaye artırımı kararı aldıktan sonra şu adımları takip etmesi gerekir:

• Genel kurul sermaye artırma kararı aldıktan sonra yönetim kurulu kararı alır.
• Eski sermayenin ödendiği saptanır. Esas sermayenin tamamen ödenmesi gerekir.
• Sermaye artırımı ile ilgili değişiklik metni yazılır.
• Artırılan sermayenin yüzde 0.04’ü Rekabet Kurulu adına Halk Bankası’na yatırılır.
• Sermaye artırma metni Türkiye Ticaret Sicili’nde tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan ettirilir.
• Ayni türden konacak sermayenin değeri belirlensin diye bilirkişi ataması yaptırılır. Bilirkişi ayni sermaye olarak
  konan varlığın değerini belirleyip rapor düzenler.
• Ayni sermaye olarak konan varlık gayrimenkul ise bunların ipoteksiz veya hacizsiz olması gerekir.
• Ayni sermaye olarak konan maddi sabit kıymetin yeniden değerlemesi ile ilgili yeminli mali müşavir raporu alınır.
• Anonim şirketler, sermaye artırımında halka hisse senedi ihracı yaparak sermaye artıracaksa ayrıca Sermaye Piyasası
  Kurulu’ndan izin alır.

Anonim Şirketleri, Sermaye Artırımı ile İlgili Muhasebe Kayıtlarını Nasıl Yapar?

Sermaye artırımını bir örnekle muhasebe kaydı üzerinden anlatalım:

Diyelim ki XY Anonim Şirketi, sermayesini 01.09.2008 tarihinde 100 bin TL artırma kararını aldı ve bu konudaki hukuki
formaliteleri tamamladı. Bu şirketin 5 ortağının olduğunu ve ortakların sermaye paylarının eşit olduğunu düşünelim.
Ortakların sermaye taahhütlerinin 4’te 1’ini nakit olarak ödediğini, kalan sermaye taahhütlerini de daha sonra
ödeyeceklerini düşünelim. O halde mu durumun muhasebe kaydı şöyle olacaktır: