Sermaye artırımı muhasebe kaydı nasıl yapılır?

Sermaye artırımı ve azaltımının muhasebe kaydı nasıl yapılır? Bu yazımızda bu sorunun cevabını veriyoruz.

Anonim şirketler neden sermaye artırır?

Şirketler birçok farklı nedenle sermaye artırma yoluna gider. Sermaye artırımının sebepleri şunlardır:

• Kuruluş sırasında saptanan sermayenin şirketin iş kapasitesine göre yetersiz kalması
• Şirketin iş hacmini genişletmek istemesi
• Enflasyon sebebiyle paranın satın alma gücünün azalması bu nedenle sermayenin yetersiz kalması
• Yapılan yanlış yatırımlar ve harcamalar sebebiyle sermayenin azalması

Şirketler nasıl sermaye artırımı yapar?

Şirketler, sermaye artırımını iç ve dış kaynaklardan yararlanarak farklı şekillerde gerçekleştirebilir. Bu metodları şöyle sıralayabiliriz:

• Yeni hisse senedi çıkarmak
• Mevcut ortakların sermaye paylarını artırmak
• Yedekleri ve dağıtılmamış kârı sermayeye dönüştürmek
• Değer artış fonlarını sermayeye eklemek
• Şirket borçlarını sermayeye çevirmek
• Çıkartılmış tahviller karşılığında hisse senedi çıkartmak
• Başka şirketlerle birleşmek

İşletmelerin sermaye artırmak için yaptığı işlemler

Şirketlerin sermaye artırımı kararı aldıktan sonra şu adımları takip etmesi gerekir:

• Genel kurul sermaye artırma kararı aldıktan sonra yönetim kurulu kararı alır.
• Eski sermayenin ödendiği saptanır. Esas sermayenin tamamen ödenmesi gerekir.
• Sermaye artırımı ile ilgili değişiklik metni yazılır.
• Artırılan sermayenin yüzde 0.04’ü Rekabet Kurulu adına Halk Bankası’na yatırılır.
• Sermaye artırma metni Türkiye Ticaret Sicili’nde tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan ettirilir.
• Ayni türden konacak sermayenin değeri belirlensin diye bilirkişi ataması yaptırılır. Bilirkişi ayni sermaye olarak konan varlığın değerini belirleyip rapor düzenler.
• Ayni sermaye olarak konan varlık gayrimenkul ise bunların ipoteksiz veya hacizsiz olması gerekir.
• Ayni sermaye olarak konan maddi sabit kıymetin yeniden değerlemesi ile ilgili yeminli mali müşavir raporu alınır.
• Anonim şirketler, sermaye artırımında halka hisse senedi ihracı yaparak sermaye artıracaksa ayrıca Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin alır.

Anonim şirketleri sermaye artırımı ile ilgili muhasebe kayıtlarını nasıl yapar?

Sermaye artırımını bir örnekle muhasebe kaydı üzerinden anlatalım:

Diyelim ki XY Anonim Şirketi, sermayesini 01.09.2008 tarihinde 100 bin TL artırma kararını aldı ve bu konudaki hukuki formaliteleri tamamladı. Bu şirketin 5 ortağının olduğunu ve ortakların sermaye paylarının eşit olduğunu düşünelim. Ortakların sermaye taahhütlerinin 4’te 1’ini nakit olarak ödediğini, kalan sermaye taahhütlerini de daha sonra ödeyeceklerini düşünelim. O halde mu durumun muhasebe kaydı şöyle olacaktır:

Mad. No

AÇIKLAMA

BORÇ

ALACAK

1

01.09.2008 501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-) ortak A 20.000 ortak B 20.000 ortak C 20.000 ortak D 20.000 ortak E 20.000 500 SERMAYE HS. ortak A 20.000 ortak B 20.000 ortak C 20.000 ortak D 20.000 ortak E 20.000

100.000

100.000

2

01.09.2008 100 KASA HESABI 501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HESABI(-) ortak A 5.000 ortak B 5.000 ortak C 5.000 ortak D 5.000 ortak E 5.000

25.000

25.000

3

10.01.2008 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HS 100 KASA HESABI

40

40

4

25.01.2008 780 FİNANSMAN GİDERLERİ HS 191 İNDİRİLECEK KDV HS 100 KASA HESABI

2.500 450

2.950

BORÇ

501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE

ALACAK

100.000

25.000

100.000

25.000

BORÇ

770 GENEL YÖNETİM GİDER

ALACAK

40

40

BORÇ

100 KASA

ALACAK

25.000

40 2.950

25.000

2.950

BORÇ

500 SERMAYE

ALACAK

100.000

100.000

BORÇ

191 İND. KDV

ALACAK

450

450

BORÇ

780 FİNANSMAN GİDERLERİ

ALACAK

2.500

2.500

İşletmeniz için en uygun Mikro Yazılım programını seçmek için tıklayın.

Şimdi Mikro Yazılım programlarını kiralama modeliyle de kullanabilirsiniz.