Ticari Defterler Nelerdir?

28.04.2021 Muhasebe ve Finans Hukuk ve Vergi KOBİ 2dk

Muhasebe ve Finans Hukuk ve Vergi KOBİ

Ticaret Kanunu ile vergi kanunları, her işletmenin tutması gereken ticari defterler olduğunu söyler. Tutulmaması halinde cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalınabildiği için her şirketin hangi defteri tutması gerektiğini bilmesi lazım.
Bu yazıda şirketlerin hangi defterleri tutması gerektiğini anlattık.

Kanunlara göre Tutulması Gereken Ticari Defterler

Ticaret kanunları ve/veya vergi kanunları kapsamında tutulması gereken defterler şöyle:

Defter Türü	Ticaret Kanunları	Vergi Kanunları
Yevmiye defteri	X	X
Defter-i kebir	X	X
Envanter defteri	X	X
Ortaklar pay defteri	X
Yönetim kurulu karar defteri	X
Genel kurul toplantı ve müzakere defteri	X
Damga vergisi defteri		X

Resmi defterler, içerdikleri bilgilerle hem kanun nezdinde sorumlulukları azaltır hem de şirket içi uyuşmazlıkları çözer. Peki bu defterlerin adları ve özellikleri nelerdir?

Yevmiye Defteri

En popüler ticari defterdir.

İşletmenin bütün muhasebe kayıtlarını gösterir.
Vergi denetimleri ile ticari mahkemelerde ilk başvurulan defterdir.
Ay ya da dönem sonunda verilen beyannamelerle uyumlu olmalıdır.
A4 sayfa formatındadır, 100 ve katları sayfa sayısı vardır.
e-Defter uygulaması ile elektronik olarak da tutulur.

Defter-i Kebir

Yevmiye defteri gibi muhasebe kayıtlarını tutsa da farklı bir düzeni vardır. Yevmiye defteri, kayıtları muhasebe kaydı gibi ayrı gösterirken; defter-i kebirde hesap bazında gruplandırma ile karşılaşırız.
A4 sayfa formatındadır, 100 ve katları sayfa sayısına sahiptir.
e-Defter uygulaması ile elektronik olarak da tutulur.

Envanter Defteri

Sayılabilen tüm varlıkların kaydedildiği defterdir. (Stoklar, demirbaşlar, alınan çek dökümleri, verilen çek dökümleri, kasa sayımları vs.)
Defter görünümündedir.
20-80 arası sayfa sayısına sahiptir.

Ortaklar Pay Defteri

Şirket hissedarlarının, hisse sayılarının ve hisselerin kaydının tutulduğu defterdir.

Hisse alım satımlarını, sermaye artışlarını ve devirleri kapsar.
Tarih ve açıklama elle girilir.
Mümkünse ilgili ortağın imzası alınır.

Yönetim Kurulu Karar Defteri

Yönetim kurulu kararlarını kaydeder.

Uyuşmazlık halinde çözüm sunar.
Noterden tasdik ettirilir.

Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri

Şirket ortaklarının yılda en az 1 defa genel kurulda aldığı kararları içerir.
Toplantı detayları (ortakların davet edilme zamanı ile biçimi, genel kurul gündemi, toplantıda olanlar, kararlar) bu deftere not edilir.

Damga Vergisi Defteri

Sözleşmeler üzerinden hesaplanan damga vergisi bu deftere kaydedilir.
Defterdeki tutarlar ay sonunda Damga Vergisi Beyannamesi ile vergi dairesine ödenir.