Faaliyet Kârı Nedir? Nasıl Hesaplanır? Neden Önemlidir?
İşletmelerin başarısını değerlendirmek ve mali sağlıklarını anlamak için bir dizi finansal gösterge bulunmaktadır. Bu göstergeler arasında faaliyet kârı, işletmenin ana faaliyetlerinden elde ettiği kârı belirlemek için kullanılan önemli bir metrik olarak öne çıkar.
Faaliyet Karı Nedir?
Faaliyet karı, işletmelerin brüt satış karı ya da zararı ile faaliyet giderleri arasındaki farktır; yani şirketin esas çalışmaları altındaki net kar ve zararı gösterir.
Kısacası faaliyet karı, işletmenin yalnızca alanındaki faaliyetleriyle ilgili elde ettiği kar miktarıdır. Faaliyet karını, “işletmenin gerçek anlamda yarattığı nakit” olarak da tanımlayabiliriz.
Faaliyet Karı Neden Önemlidir?
Faaliyet karı önemli bir gelir tablosu kalemidir. Yatırımcılar, net kar ve zarardan çok faaliyet karı ile ilgilenir. Çünkü bir şirketin değeri faaliyet karı ile saptanır. Mesela dünyada sanayi şirketleri satılırken şirketin yıllık faaliyet karı 10 ile çarpılır ve şirketin değeri elde edilir.
Şirket Değerlemesinde Faaliyet Kârının Önemi Nedir?
Net kar ve zarar şirketin faiz, diğer faaliyet gelir ve giderleri, vergi konuları vb. başlıklarla ilgilenirken faaliyet karı, şirketin gerçek nakit gücünü ifade eder. Dolayısıyla değerleme yapılırken yalnızca kar ve zarar yeterli olmaz, bu rakamlarla birlikte faliyet karına da bakılması gerekir.
Gelir tablosuna bakılırken faaliyet karı yüksek görünürken şirket yüksek finansman giderleri dolayısıyla zarar açıklamış olabilir. Diğer durumda, faaliyet karı düşükken ise şirket yüksek oranlı faiz gelirleri sebebiyle yüksek net kar açıklamış olabilir. Kısacası net kar veya zarar dönemsel yatırım ve kur değişimlerinden etkilenebilir. Bu yüzden her iki rakama da bakıp bir ilişki kurmak gerekir. Bunu yaparken bilanço notlarına da bakmak faydalı olacaktır.
Faaliyet Karı Nasıl Hesaplanır?
Bir örnek üzerinden iki şirketin faaliyet karlarını karşılaştıralım
ABC şirketi
2021/3
Satışlar: 30.356.489
Maliyet: 0
Brüt kar: 30.356.489
Faaliyet giderleri: 5.027.036
Faaliyet karı: 25.329.453
Diğer faaliyet gelirleri: 277.433.361
Diğer faaliyet giderleri: 15.810.379
Diğer gelir veya giderler: 164.265
Net kar/zarar: 287.116.600
XYZ şirketi
2021/3
Satışlar: 507.580.993
Maliyet: 353.892.132
Brüt kar: 153.688.861
Faaliyet giderleri: 48.698.350
Faaliyet karı: 104.990.511
Diğer faaliyet gelirleri: 12.509.860
Diğer faaliyet giderleri: 133.060.873
Diğer gelir veya giderler: 4.578.925
Net kar/zarar: -16.763.743
Bu iki örnekten çıkan sonuçlara göre ABC şirketinin faaliyet karı düşük olmasına karşın şirketin nakit döviz varlığı ile nakit varlığı kambiyo karı ve faiz geliri bulunuyor. Bu nedenle diğer faaliyet kaleminden gelirleri artışa uğramış ve dönemsel geçici bir net kar rakamı açıklanmış. Muhtemelen bu şirket yüksek faiz ortamından yararlanmaya devam eder.
XYZ şirketine bakarsak tam tersi bir tablo ile karşılaşıyoruz. Faaliyet karı 104 milyon olmasına karşın şirketin dövize dayalı borçları sebebiyle yüksek oranda finansal gideri söz konusu. Bu yüzden şirket asıl faaliyetlerinden yüksek oranda kar yapsa da net zararı mevcut. XYZ’nin ödenmiş sermayesinin yüksek olduğunu biliyorsak ve döviz yatayda kalırsa XYZ sene sonunda yüksek net kar yazabilir.
