Faaliyet Kârı Nedir? Nasıl Hesaplanır? Neden Önemlidir?

İşletmelerin başarısını değerlendirmek ve mali sağlıklarını anlamak için bir dizi finansal gösterge bulunmaktadır. Bu göstergeler arasında faaliyet kârı, işletmenin ana faaliyetlerinden elde ettiği kârı belirlemek için kullanılan önemli bir metrik olarak öne çıkar.

Faaliyet Karı Nedir?

Faaliyet karı, işletmelerin brüt satış karı ya da zararı ile faaliyet giderleri arasındaki farktır; yani şirketin esas çalışmaları altındaki net kar ve zararı gösterir.
Kısacası faaliyet karı, işletmenin yalnızca alanındaki faaliyetleriyle ilgili elde ettiği kar miktarıdır. Faaliyet karını, “işletmenin gerçek anlamda yarattığı nakit” olarak da tanımlayabiliriz.

Faaliyet Karı Neden Önemlidir?

Faaliyet karı önemli bir gelir tablosu kalemidir. Yatırımcılar, net kar ve zarardan çok faaliyet karı ile ilgilenir. Çünkü bir şirketin değeri faaliyet karı ile saptanır. Mesela dünyada sanayi şirketleri satılırken şirketin yıllık faaliyet karı 10 ile çarpılır ve şirketin değeri elde edilir.

Şirket Değerlemesinde Faaliyet Kârının Önemi Nedir?

Net kar ve zarar şirketin faiz, diğer faaliyet gelir ve giderleri, vergi konuları vb. başlıklarla ilgilenirken faaliyet karı, şirketin gerçek nakit gücünü ifade eder. Dolayısıyla değerleme yapılırken yalnızca kar ve zarar yeterli olmaz, bu rakamlarla birlikte faliyet karına da bakılması gerekir.
Gelir tablosuna bakılırken faaliyet karı yüksek görünürken şirket yüksek finansman giderleri dolayısıyla zarar açıklamış olabilir. Diğer durumda, faaliyet karı düşükken ise şirket yüksek oranlı faiz gelirleri sebebiyle yüksek net kar açıklamış olabilir. Kısacası net kar veya zarar dönemsel yatırım ve kur değişimlerinden etkilenebilir. Bu yüzden her iki rakama da bakıp bir ilişki kurmak gerekir. Bunu yaparken bilanço notlarına da bakmak faydalı olacaktır.

Faaliyet Karı Nasıl Hesaplanır?

Bir örnek üzerinden iki şirketin faaliyet karlarını karşılaştıralım

ABC şirketi

2021/3

Satışlar: 30.356.489

Maliyet: 0

Brüt kar: 30.356.489

Faaliyet giderleri: 5.027.036

Faaliyet karı: 25.329.453

Diğer faaliyet gelirleri: 277.433.361

Diğer faaliyet giderleri: 15.810.379

Diğer gelir veya giderler: 164.265

Net kar/zarar: 287.116.600

---

XYZ şirketi

2021/3

Satışlar: 507.580.993

Maliyet: 353.892.132

Brüt kar: 153.688.861

Faaliyet giderleri: 48.698.350

Faaliyet karı: 104.990.511

Diğer faaliyet gelirleri: 12.509.860

Diğer faaliyet giderleri: 133.060.873

Diğer gelir veya giderler: 4.578.925

Net kar/zarar: -16.763.743

---

Bu iki örnekten çıkan sonuçlara göre ABC şirketinin faaliyet karı düşük olmasına karşın şirketin nakit döviz varlığı ile nakit varlığı kambiyo karı ve faiz geliri bulunuyor. Bu nedenle diğer faaliyet kaleminden gelirleri artışa uğramış ve dönemsel geçici bir net kar rakamı açıklanmış. Muhtemelen bu şirket yüksek faiz ortamından yararlanmaya devam eder.

XYZ şirketine bakarsak tam tersi bir tablo ile karşılaşıyoruz. Faaliyet karı 104 milyon olmasına karşın şirketin dövize dayalı borçları sebebiyle yüksek oranda finansal gideri söz konusu. Bu yüzden şirket asıl faaliyetlerinden yüksek oranda kar yapsa da net zararı mevcut. XYZ’nin ödenmiş sermayesinin yüksek olduğunu biliyorsak ve döviz yatayda kalırsa XYZ sene sonunda yüksek net kar yazabilir.