Gider Pusulasında Stopaj Oranları Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Genel KOBİ 2dk
Genel KOBİ

Gider pusulası nedir, neden ve nasıl kullanılır? Gider pusulasının stopaj oranı nedir? Hesaplaması nasıl yapılır? Gider pusulasında stopaj ile ilgili sorularınızın cevabı bu yazıda.

Gider Pusulası Nedir?

Gider pusulası, vergi mükellefi olmayan kişilerden alınan mal ve hizmetlerin karşılığında veya bu kişilere satılan malların iadesi için düzenlenen, fatura yerine geçen belgedir.
Firmalar, belgelendirmedikleri giderleri deftere kaydedemez. Bu tip hallerde muhasebe kaydını gider pusulası sağlar. Gider pusulası, bu özelliği ile fatura yerine geçer.

Gider Pusulası Nasıl Düzenlenir?

Vergi mükellefi olmayan kişilerden mal veya hizmet alınca, bedeli ödedikten sonra gider pusulası düzenlenir. Mal veya hizmet alınan kişi ise gider pusulasını imzalar. Belgenin aslı satıcıda, kopyası alıcıda kalır. Dip koçanlı ve seri numaralı olan gider pusulasından gereksiz sayfa koparılmaması ve defterin tahrip edilmemesi gerekir.
Gider pusulası düzenlenirken şu noktalara dikkat edilir:

  • Gider pusulası iki nüsha olarak düzenlenir. Belgeye, işin içeriği, cinsi, adedi, fiyatı, tutarı, toplamı, tevkif edilen vergi oranı ve net tutarı; işi yaptıran ve yapanın veya mal/hizmeti satın alan ile satanın ad ve soyadları (tüzel kişi ise, ünvanı); adresleri; vergi dairesi ve hesap numaraları; seri ve müteselsil sıra numarası ve düzenleme tarihi yazılır. İki nüshası olmayan ya da bilgileri eksik olan gider pusulaları düzenlenmemiş sayılır.
  • Gider pusulası, mal veya hizmeti satan kişi tarafından imzalanır.
  • Gider pusulası defteri mükellef tarafından bastırır ve notere tasdik ettirilir.

Gider Pusulasında Stopaj Oranları Nedir?

Gider pusulasındaki stopaj kesintisi, farklı ürünlere göre farklı oranlarda uygulanır. Bu ürünler ve ürün grubuna göre stopaj oranları şöyledir:

  • Dokuma ürünleri, kilim, havlu, çorap, çarşaf, dantel, örgü, her türlü nakış işleri, her türlü turistik eşya, süpürge, sepet, hasır, yapma çiçek, fırça, paspas ve benzeri mal bedelleri ve bu malların üretiminde ödenen hizmet bedelleri: yüzde 2
  • Hurda mal alımları: yüzde 2
  • Diğer mal alımları: yüzde 5
  • Diğer hizmet alımları (Üstteki maddelerin dışında mal ve hizmet bedelleri bedelinin ayrılamaması hali de bu kapsam dahilindedir): yüzde 10
  • Mal ya da hizmet alınan kişi vergi mükellefi olmayıp esnaf muafiyetinden de yararlanmıyorsa ve tüzel veya gerçek kişilerin mallarını bu kişiler adına kapı kapı dolaşarak tüketiciye satıyorsa bu kişiye yapılan komisyon ve prim gibi ödemeler: yüzde 20

Gider Pusulası Stopaj Hesaplama Nasıl Yapılır?

Gider pusulasında stopaj vergi hesabı, işi yapana ve anlaşmanın içeriğine göre net veya brüt olarak yapılabilir.

  • Net tutar hesabı: İşi yapanla 1000 TL’lik net tutar üzerinden anlaşıldıysa, vergi oranı yüzde 20 olarak alınıp şöyle hesaplama yapılır: 1.000 / (%100 - %20) = 1.000 / 0,8 = 1.250 TL
  • Brüt tutar hesabı: İşi yapanla 1000 TL’lik brüt tutar üzerinden anlaşıldıysa, vergi oranı yüzde 20 olarak alıp toplam tutarı şu hesapla buluruz: 1000 x (%100 - %20) = 1.000 x 0,8 = 800 TL