Kurumlar Vergisi Mükellefleri Kimlerdir?

Hukuk ve Vergi KOBİ 2dk
Hukuk ve Vergi KOBİ

Bu yazımızda, kimlerin kurumlar vergisi mükellefiyetine tabi olacağı sorusunun cevabını açıkladık.

Kimler Kurumlar Vergisi Mükellefidir?

Kurumlar Vergisi Kanunu gereği, kazancından Kurumlar Vergisi alınan kurumlar, yani sermaye şirketleri (anonim, limited, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler) kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler (sendikalar dernek; cemaatler vakıf sayılır) ve iş ortaklıkları Kurumlar Vergisi mükellefleridir.

  • Kurumlar Vergisi’ne tabi kurumlar arasında yasal merkezi ya da iş merkezi Türkiye’de olanlar, tam mükelleftir. Bu mükellefler, hem Türkiye içinde hem de Türkiye dışında elde ettikleri kazancın tamamı üstünden vergilendirilir.
  • Yasal merkezi ya da iş merkezi Türkiye’de olmayanlar ise dar mükelleftir. Dar mükellefler sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilirler.

Vergiye tabi kurumların kuruluş kanunu, tüzüğü, ana statüsü veya sözleşmesinde gösterilen merkez, yasal merkezdir. İş merkezi de işlemlerin fiilen yönetildiği merkezdir.

Kurumlar Vergisi Mükellefleri Listesi

Kurumlar vergisi mükelleflerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Sermaye Şirketleri

Anonim şirket, limited şirket ve sermayesi paylara bölünen komandit şirketler ile benzer nitelikteki yabancı kurumlara sermaye şirketi diyoruz.
Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenleme ve denetimine tâbi fonlar ile bu fonlara benzer yabancı fonlar da bu grubun mükellefidir.

Kooperatifler

1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na ya da özel kanunlara göre kurulan kooperatif şirketler ve onlara benzer özellikteki yabancı kooperatifleri kapsar.

İktisadi Kamu Kuruluşları

Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu idarelerine ve kuruluşlarına ait veya bağlı olan, devamlı çalışan ve birinci ile ikinci fıkralar dışındaki ticari, sınai ve zirai işletmelere iktisadi kamu kuruluşu diyoruz.
Yabancı devletlere, yabancı kamu idare ve kuruluşlarına ait ya da bağlı olan, aynı maddenin birinci ve ikinci fıkraları dışındaki ticari, sınai ve zirai işletmeler de iktisadi kamu kuruluşu gibi değerlendirilir.

Dernek veya Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler

Dernek veya vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı olan ticari, sınai ve zirai işletmeler ile benzer özellikteki yabancı işletmeler, dernek veya vakıfların iktisadi işletmeleridir.
Yine sendikalar dernek; cemaatler ise vakıf sayılır. İktisadi kamu kuruluşları ile dernek ya da vakıflara ait iktisadi işletmelerin kazanç amacının olmaması, çalışmalarının yasalarca verilmiş görevler arasında olması, tüzel kişiliğe sahip olmamaları, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin ya da iş yerlerinin olmaması mükellefiyetlerini etkilemez.
Mal ya da hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması, kâr edilmemesi ya da kârın kuruluş amaçlarına uygun şekilde kullanılmaması, bu oluşumların iktisadi niteliğini değiştirmez.

İş Ortaklıkları

Az önce bahsettiğimiz kurumların kendi aralarında ya da şahıs ortaklıkları veya gerçek kişilerle, belli bir işi ortak olarak yapıp kazancı paylaşmak üzere kurdukları ortaklıklardan bu şekilde mükellefiyet açılmasını talep edenler iş ortaklıklarıdır.
Tüzel kişiliklerinin olmaması mükellefiyetlerini etkilemez.