Lehtar Nedir? Kime Denir?

Genel Girişimcilik Hukuk ve Vergi 2dk
Genel Girişimcilik Hukuk ve Vergi

Ticari hayatta sık sık karşımıza çıkan çeki ve çekin en önemli taraflarından biri olan lehtarı bu yazıda sizin için anlattık.

Lehtar Ne Demek?

Türk Dil Kurumu’na göre Arapçadan Türkçeye geçen “lehtar” kelimesinin iki tanımı bulunur. İlk tanım olan “yandaş, taraftar”ı günlük hayatta sık sık kullanırız.
İkinci tanım olan “senet metninde, senet bedelinin kendisine ödenmesi yazılı olan kişi” ise daha çok ticari hayatta karşımıza çıkar.
Lehtar, Türk Ticaret Kanunu’nun hükümlerine göre düzenlenen ve kıymetli evrak statüsünde olan çek belgelerinin taraflarından biridir. Bu kullanımı ile “hamil” kelimesi ile eş anlamlıdır ve “çekin muhatabı ve çekte yazan meblağı alacak kişi” anlamını içerir.
Peki çek nedir? İşte detaylar.

Çek Nedir?

Çek; bir kimsenin bankadaki hesabından, ilgili evrakta yazılı miktar kadarının yine evrakta adı yazan kişiye, onun bu belgeyi havale ettiği kişiye ya da bu belgeyi taşıyana ödenmesi için düzenlediği bir ödeme aracıdır.
Çeklerin şekil ve özellikleri belirlidir. Yasal açıdan bakınca çeklerin vadesi bulunmaz. Bu nedenle çeki nakite dönüştürmek için beklenmesi gereken belirli bir süre de yoktur. Fakat çek kullananların senelerdir kullanılagelen ticari usullere uyarak vadeyi beklemesi beklenir.

Çeklerin Bilmeniz Gereken Özellikleri Nelerdir?

Çeklerin çek olarak kabul edilmesi için bazı niteliklere sahip olması gerekir. Bu nitelikleri aşağıda sıraladık:

  • Çekin üzerindeki metinde “çek” sözcüğü bulunmalıdır.
  • Çeklerin muhatabı bankalardır. Çekin üzerinde bankanın ticaret unvanı, ödeme yeri, düzenlenme tarihi ve düzenleyenin (keşidecinin) imzası bulunur.
  • Üzerinde vergi kimliği numarası bulunmayan çek, hükümsüz sayılır.
  • Çek nama, emre veya ‘hamiline ödenmek üzere‘ hazırlanabilir. Kimin adına hazırlandığı açık şekilde belli olmayan çek, hamiline yazılı çek olarak isimlendirilir.
  • Şayet çek nama yazılırsa, alacaklının alacağını üçüncü kişiye devretmesi durumunda bir kereye özgü olarak ciro edilebilir. Çekin mülkiyet değiştirmesi için kullanılan yönteme ciro denir. Lehtar, senedin arka yüzünü imzalar ve ilk ciroyu gerçekleştirmiş olur.
  • Çekin vadesi olmaz, çek görüldüğünde ödenen bir ödeme aracıdır. Senelerdir kullanılan ticari usuller gereği vadesi varmış gibi kullanılsa da çek sahibi dilediğinde bankaya giderek çekinin karşılığını talep edebilir.
  • Çek eğer düzenlendiği yerde ödenecekse 10 günlük ibraz süresi içerir.
  • Çekin faiz şartı bulunamaz.

Çekin Tarafları Kimlerdir?

Peki çekin taraflı kimlerdir? Çek kim tarafından kime yazılıp verilir? İşte çekin tüm muhatapları ve bu muhatapların tanımları:

  • Keşideci: Çeki düzenleyen kişi.
  • Muhatap: Çeki ödeyen banka şubesi.
  • Hamil / lehtar: Çekin muhatabı ve çekte yazan meblağı alan kişi.
  • Cironta: Emre yazılı ticari senedi ciro eden kişi.
  • Avalist: Keşideci lehine verilen kişisel teminatı (“aval”) veren kişi.

Kolayca çek senet takibi yapmak için Mikro Yazılım Çek Senet Programı kullanabilir, iş süreçlerinizi daha etkili biçimde yönetebilirsiniz.