Engellilik Vergi İndirimi Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Muhasebe ve Finans Hukuk ve Vergi 2dk
Muhasebe ve Finans Hukuk ve Vergi

Devletin her bireyin iş hayatına eşit şekilde katılması için uygulamaya koyduğu düzenlemelerden biri de engelli vergi indirimidir. Peki, engelli vergi indirimleri tam olarak hangi durumları kapsar ve hangi oranlarda uygulanır? Konuyla ilgili detayları sizin için yazımızda derledik.

Engelli Vergi İndirimi Ne Demektir?

Engelli vergi indirimi veya günlük dilde bilinen diğer adıyla engellilik indirimi; çalışma gücünde %40 ve/veya üzeri kayıp olduğu tespit edilen çalışanların ücretlerine veya kazançlarına uygulanan indirimi ifade eder.
Bu indirimin ne kadar oranla yapılacağı, engellilik oranına göre belirlenir. Engellilik oranı ise %40, %60 ve %80 düzeylerinde iş gücü kaybı ile ilişkilendirilir.

Engelli Vergi İndirimleri için Şartlar Nelerdir?

Engelli vergi indiriminden yararlanmak için gerekli olan başat koşul, çalışanın engellilik durumunu kanıtlıyor olabilmesidir. Engellilik durumunu sağlık raporu ile kanıtlayabilen ve gerekli başvuru adımlarını tamamlayan kişiler, engelli vergi indiriminden faydalanabilir.

Kimler Engelli Vergi İndiriminden Yararlanabilir?

Engelli indirimi uygulamasına tabi olan kişileri şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Engellilik durumu bulunan ücretli hizmet erbabı veya bakmakla yükümlü olduğu engelli bir kişi bulunan ücretli hizmet erbapları
  • Engellilik durumu bulunan serbest meslek erbabı veya bakmakla yükümlü olduğu engelli bir kişi bulunan serbest meslek erbapları
  • Basit usul vergi mükellefleri (engellilik durumunu kanıtlayabilen)

“Bakmakla Yükümlü Olunan” İfadesi Kimleri Kapsar?

Yukarıda inceleyebileceğiniz gibi engellilik indiriminden sadece engelli çalışanlar değil bakmakla yükümlü olunan birinden sorumlu çalışanlar da faydalanabilir.
Peki bu ifade kişinin hangi yakınlarını kapsar? 222 nolu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliğine göre;

  • Kişinin annesi,
  • Babası,
  • Eşi,
  • Yaş fark etmeksizin çocukları

bakmakla yükümlü olunan kişi statüsünde bulunabilir.

Engelli Vergi İndirimi Nasıl Hesaplanır?

Engelli indirimi uygulanmış maaş bordrosu hesaplanırken;

  • Brüt ücret tutarından Gelir Vergisi Kanunu’nun 63’üncü maddesinde yer alan indirimler düşülür.
  • Bulunan gerçek safi tutar üzerinden Gelir Vergisi Kanunu’nun 31’inci maddesinde yer alan engellilik indirimi, engellilik oranına göre düşülür.
  • Sonrasında bulunan vergi matrahı üzerinden, gelir vergisi kesintisi yapılır.

Engelli Vergi İndiriminin Miktarı Ne Kadardır?

Engelli vergi indirimi her yıl diğer vergi ücret ve oranları gibi değişiklik gösterir.
2024 yılı için bu oranlar şöyle:

  • Birinci derece engelli grubu {çalışma gücünün %80’inden fazlasını (%80 dahil) kaybettiği beyan edilen} için: 6.900 TL
  • İkinci derece engelli grubu {çalışma gücünün %60’ından fazlasını (%60 dahil) kaybettiği beyan edilen} için: 4.000 TL
  • Üçüncü derece engelli grubu {çalışma gücünün %40’ından fazlasını (%40 dahil) kaybettiği beyan edilen} için: 1.700 TL

Engelli Vergi İndirimi Başvurusu Nasıl Yapılır?

Engellilik vergi indirimi başvuruları;

  • Vergi dairesi başkanlığı olan şehirlerde ilgili grup müdürlüğüne,
  • Vergi dairesi başkanlığı olmayan şehirlerde Gelir Müdürlüğüne;
  • Bağımsız vergi dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne,
  • Vergi dairesi bulunmayan yerlerde ise Malmüdürlüklerine

yapılır.
Başvurularda başvuru dilekçesinin yanı sıra çalışanın çalışma durumunu gösterir bir belgeyi TC kimliği ile birlikte hazırda bulundurması gerekir. Eğer başvuru bakmakla yükümlü olunan biri için yapılıyorsa, ayrıca bu durum da belgelenmelidir.
Engelli çalışanın başvurusunda, kişinin engellilik durumunu gösterir sağlık kurulu raporuna ulaşılamıyorsa raporun edinilmesi için kişi, bir sağlık kuruluşuna sevk edilir.

Çalışılan Yerin Değişmesi Durumunda Başvuru Yinelenir mi?

Kişinin çalıştığı iş yerinin değişmesi durumunda, engellilik vergi indirimi başvurusunu gerçekleştirdiği müdürlüğe yeni iş yerinin adresini yazılı olarak bildirmesi yeterlidir. Bu işlemle birlikte, müdürlükten yeni iş yerine hitaben bir yazı hazırlanır ve işlenir.