İhraç Kayıtlı Fatura Nedir? Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

06.07.2021 Genel Girişimcilik Hukuk ve Vergi KOBİ 6dk

ihrac_kayitli_fatura_muhasebe_kaydi_nasil_yapilir_68459c15ff_b3493daf98

Genel Girişimcilik Hukuk ve Vergi KOBİ

İhracat yapanlar için önemli konulardan biri de ihraç kayıtlı satışlar ve bu satışlar için düzenlenen faturalardır. “İhraç kayıtlı satış” ve “3065 ile satış” terimlerinden de hatırlanabilecek ihraç kayıtlı faturalar, yerli üretim mallarını küresel pazarda satmak isteyenler için bazı vergi indirimlerinden yararlanma imkanı da sunduğu için oldukça önemlidir.
Peki, ihraç kayıtlı faturaların muhasebe kayıtları nasıl yapılır? Detaylar yazımızda.

İhraç Kayıtlı Fatura Nedir?
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun sayı 3065, 11-c maddesinin belirttiği üzere Türkiye dışında döviz karşılığı satışı yapılması şartıyla üreticiden alınan ürünler için katma değer vergisi ödemesi yapılması gerekmez.
Türkiye’de alımını yaparken Katma Değer Vergisi ödediğiniz ürünler varsa bile işletmenizin ihracat işinde olduğuna dair bir kanıt sunarak devlet kurumlarından vergi iadesi talebinde bulunabilirsiniz ve böylece işletmeniz KDV’den muaf sayılabilir. Yurt dışında ürün alıp satan kişi ya da kurumlar bu işlemleri gerçekleştirirler. Vergi muafiyeti almaya hak kazanan işletmeler üreticiden kendilerine KDV’siz fatura kesme talep ederler. Ürün satışı yapılan bu kurum ve işletmeler ihracat yapacaklarından dolayı üreticiler belirtilen KDV kanununa uygun olarak ihraç kayıtlı fatura kesmelidir.

İhraç Kayıtlı Satış Faturası Nasıl Kesilir?

”İhraç kayıtlı satış faturası nasıl kesilir ve işlenir?” sorusu, üreticilerin ticaret hayatlarında en çok sorduğu sorular arasında yer alır. Bu nedenle ihraç kayıtlı satış faturasının nasıl kesileceğinin bilinmesi oldukça önemlidir. Önceki maddede de açıkladığımız üzere üretici pozisyonunda olan ilgili işletmeler, KDV mal bedelinden ayrı olarak gösterilmesi gibi belirli kurallar kapsamında fatura hazırlamakla yükümlüdür. Bu kurallar kapsamında üretici işletmeler, faturaya “İhraç edilmek koşulu ile satışı yapıldığından dolayı Katma Değer Vergisi tahsil edilmemiştir” ibaresini ekleyerek KDV tahsilinin yapılmamasını sağlar.
Bu konuda ürünleri üreticiden alarak ihracat yapacak olan işletmeye düşen görev ise, almış olduğu tarihten başlayarak üç aylık bir süre içinde ürünleri ihraç etme yükümlülüğüdür.

Hangi İşletmeler İhracat Kayıtlı Fatura Kesebilir?

İhracat kayıtlı fatura kesmek üreticinin sorumluluğunda olan bir faaliyet olduğu için bu işlemi gerçekleştirebilmek için gerekli olan yetkinlikleri de üretici firma elde etmelidir.
İhracat kayıtlı fatura keserek ürün satışı yapabilmek için işletmeler kanunen imalatçı vasfına sahip olmalıdır. Bu vasıfa sahip olak isteyen işletmeler Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın getirdiği şartlara uygun olmalıdır. Bu şartlar şunlardır: İşletmelerin;

Sanayi siciline kayıt yaptırmış olması ve Sanayi Sicil Belgesine sahip olması ya da Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan gıda işletmesi kayıt belgesi, çiftçi kayıt belgesi veya işletme onay belgesinden bir tanesini almış olması
Esnaf ve Sanatkarlar Dernekleri, Ticaret Odası Sanayi Odası gibi ilgili meslek odalarında kaydının bulunması
İşletmelerin İmalathanesinde o sırada yürürlükte bulunan Sanayi Sicil Tebliğlerinde belirtildiği sayıda çalışan işçiye sahip olması
Çalışma alanının gerekli üretim alt yapısını ve araç park alanını karşılıyor olması
Yalnızca Sanayi Sicil Belgesi ile belirlenmiş üretim alanlarında Fason imalatını yaptırması
Aynı ana imalatçı çalışmada olduğu gibi fason olarak yaptırılan imalatta da tehlikeleri, riskleri ve organizasyonel yükümlülükleri kabul etmesi
Fason imalat için gerekli olan hammadde ve yardımcı maddelerin ana üretici tarafından temin edilebiliyor olması gibi şartları sağlıyor olması gerekir.

Üretici firma, yukarda belirtilen şartları sağlaması neticesinde, hazırlayacağı faturada KDV mal bedelinden ayrı olarak gösterebilme hakkına sahip olur.

İmalatçı Firma Tarafından İhracat Kayıtlı Fatura Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

İhraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından kendilerine teslim edilen (satın alınan) ürünlere ait KDV bu ürünleri ihracat edecek kimseler tarafından ödenmez.
İhraç kaydıyla teslim edilen ürünün aynı ayın içinde iade edilmesi halinde KDV beyannamesi üzerine yansıyan bir işlem olmaması nedeniyle ihracatı gerçekleştirecek firma tarafından düzenlenecek iade faturasında KDV gösterilmesine de gerek yoktur.
İade kaydında dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise imalatçı firma da kendi işlemlerinde satış iadesi kaydı yapmalı, satış kaydında kullandığı “192 hesabını” da ters kayıt ile kapatmalıdır.

İmalatçı Firma Tarafından Yapılacak Satışın Muhasebe Kaydı Örneği

İmalatçı X firması xx.xx.xxxx tarihinde XX,XX TL karşılığında XX malı KDV Kanunu 11/1-c kapsamında ihracatçı X firmasına teslim ederek satışını gerçekleştirmiştir. (KDV oranı %18)

xx.xx.xxxx tarihinde imalatçı firmanın yaptığı satışın muhasebe kaydı:

120 İMALATÇI X

XX,XX TL

192 DİĞER KDV

XX,XX TL

                         600 YURTİÇİ SATIŞLAR

XX,XX TL

                         391 HESAPLANAN KDV

XX,XX TL

İhracatçı firmalar ihraç işlemini belirtilen süreler içerisinde gerçekleştirmezse imalatçı tahsil etmediği KDV’yi gecikme zammı ile birlikte vergi dairesine ödemek durumunda kalır. Bu nedenle imalatçı firma ödediği KDV bedelini ihracatçıdan isteme hakkı elde eder. İhracatçının bu malı iade etmeyi tercih etmesi halinde ise artık işlem 11/1-c mahiyetindeki özelliğini kaybeder. Böylelikle satın alan firma ve üretici firma arasındaki alışveriş normal bir KDV’li alım satım işleminden farksız olur. Bu durumun da kayıt ve muhasebeleştirme şekli aşağıdaki gibidir:

xx.xx.xxxx tarihinde imalatçı firmanın yaptığı satışın muhasebe kaydı:

120 İMALATÇI (M)

XX,XX TL

192 DİĞER KDV(Tecil edilebilir kdv)

XX,XX TL

                        601 YURTDIŞI  SATIŞLAR

XX,XX TL

                        391 HESAPLANAN KDV



   XX,XX TL

xx.xx.xxxx tarihinde ödenecek KDV’nin ertelenmesi kaydı:

391 HESAPLANAN KDV

  XX,XX TL



      392 DİĞER KDV(Terkin edilebilir KDV)



  XX,XX TL

İhracatçı Firma Tarafından Hazırlanması Gereken Kayıt Örnekleri

153 TİCARİ MALLAR

XX,XX TL

                      320 İHRACATÇI(X)

XX,XX TL

xx.xx.xxxx tarihinde iade edilen mala ilişkin KDV ve gecikme zammı muhasebe kaydı şöyledir:

191 İNDİRİLECEK KDV

XX,XX TL

689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR

XX,XX TL

                                         320 İHRACATÇI(D)



XX,XX TL

xx.xx.xxxx tarihinde gecikme zammının imalatçıya ödenmesinin muhasebe kaydı:

320 İHRACATÇI(X)

XX,XX TL

İhraç Kayıtlı KDV Beyannamesi Nasıl Hazırlanır?

KDV Beyannamesi örneği şu şekildedir:
İmalatçı (X) firması xx.xx.xxxx tarihinde XX,XX TL karşılığında X malı KDV Kanunu 11/1-c kapsamında ihracatçı (X )firmasına teslim ederek satışını gerçekleştirmiştir. Bu dönem içinde herhangi bir alışı veya farklı bir satışı bulunmamaktadır aynı zamanda önceki dönemlerden devreden KDV’si de bulunmamaktadır. İhracatçı firma almış olduğu dolapları xx.xx.xxxx tarihinde ihraç etmiştir. (KDV oranı: %18)