KDV Nasıl Hesaplanır?

Genel 3dk
Genel

Günlük hayatımızın, alışverişlerimizin ve tüm ticaretin ana elementlerinden biri olan katma değer vergisi (KDV) nedir, ne işe yarar ve nasıl hesaplanır? Ayrıntılar bu yazıda.

KDV Nedir?

KDV, açık adıyla Katma Değer Vergisi, mal ve hizmet teslimlerinde, bunları teslim eden kişinin ödediği fakat teslim alana yüklenen harcama vergisidir. Farklı mal ve hizmetlerde yüzde 1, yüzde 10 ve yüzde 20 olarak değişir.
1985’ten beri uygulamada olan KDV, harcamalar üzerinden alınır ve malın üretiminden tüketimine dek geçen süredeki aşamalarda eklenen katma değeri belirler. İşletmeler kazandıkları kâra göre KDV farkı ödemesi yapar ancak KDV’yi son tahlilde son kullanıcı öder. Özetle bir ürünün KDV’sini, o ürünü kullanan veya tüketen öder. KDV’yi amacına, işlevine, ödenmesini belirleyen kurallara ve hesaplanma biçimine göre farklı başlıklar altında ele alabiliriz.

KDV Hangi Mal ve Hizmetlerden, Kimden Alınır?

Bu maddeleri şu şekilde özetleyebiliriz:

  • Ticari, sanayi, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerden,
  • Her türlü mal ve hizmet ithalatı yapanlardan,
  • Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetlerden (Posta, telefon, telgraf, teleks vb. ile radyo ve televizyon hizmetleri)
  • At yarışı ve spor-toto oynanması, piyango ve diğer talih oyunlarının düzenlenmesi ve oynanmasından,
  • Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteri ve konserlerden,
  • Müzayede mahallerinde ve gümrük depolarında yapılan satışlardan

KDV alınır.

KDV Ne Zaman Beyan Edilir ve Ne Zaman Ödenir?

KDV beyannamesi verme ve ödeme koşulları şöyle:

  • Katma değer vergisi beyannamesi, izleyen ayın 28. günü akşamına(23.59) kadar verilir.
  • Katma değer vergisi beyannamesi (3 aylık), 3 aylık dönemi izleyen ayın 28. günü akşamına(23.59) kadar verilir.
  • Katma değer vergisi beyannamesi (sorumlu sıfatı ile Beyan), izleyen ayın 28. günü akşamına kadar verilir.
  • Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar katma değer vergisi beyannamelerini, vergilendirme dönemini takip eden ayın 21’inci günü akşamına kadar (değişiklik öncesinde 24’üncü günü akşamına kadar idi) ilgili vergi dairesine vermekle yükümlüdürler. Yine vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar bir vergilendirme dönemine ait katma değer vergilerini beyanname verecekleri ayın 23’üncü günü akşamına kadar (değişiklik öncesinde 26’ncı günü akşamına kadar idi) ödemeye mecburdurlar. Bu değişiklikler, 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Tüketiciler KDV’yi mal veya hizmeti satın alırken fiyatıyla birlikte öder.

Türkiye’de Uygulanan KDV Oranları Nelerdir?

KDV’nin her ülkede uygulaması farklıdır. Türkiye, ürünün ihtiyacına ve önem derecesine göre yüzde 1, yüzde 10 ve yüzde 20 olmak üzere toplam üç çeşit KDV oranı uygular.
Ekmek gibi temel tüketim ürünleri ile lüks olmayan barınma ihtiyaçlarına %1 oranında, unlu mamuller haricindeki lüks olmayan temel tüketim mallarına %10 oranında, temel tüketim olmayan ürünlere ise %20 oranında KDV uygulanır.
Son gruptaki ürünler telekomünikasyon ürünleri, beyaz eşyalar, mobilyalardır ve zorunlu olarak ihtiyaç duyulmayan gıda mallarıdır.

KDV Nasıl Hesaplanır?

KDV aşağıdaki adımlarla kolayca hesaplanabilir:
Ayrıca Mikro Yazılım’ın KDV hesaplama aracını kullanarak kolayca KDV hesaplaması yapabilirsiniz.

Yalnızca KDV Tutarının Hesaplanması

KDV’si hesaplanacak tutarı belirleyin.
Yasal olarak uygulanan %1, %10 ya da %20 KDV oranlarından birini seçip bu oranın yüzdesini alın. (0,01 veya 0,10 veya 0,20)
Tutarı, oranın yüzdesiyle çarpın.
Örnek: 50 liralık ve % 20 vergiye tabii bir ürünün KDV’si, 50x0,20 hesabıyla bulunur. Buna göre, KDV tutarı 50x0,20=10 TL’dir. Malın KDV’li tutarı ise, 50+10=60 TL’dir.

KDV Dahil Tüm Tutarın Hesaplanması

KDV’si hesaplanacak tutarı belirleyin.
Yasal olarak uygulanan %1, %10 ya da %20 KDV oranlarından birini seçip 1+KDV formülüne göre bu yüzdeye 1 ekleyin. (0,01 + 1 veya 0,10 + 1 veya 0,20 + 1)
Tutarı, bir üst maddedeki toplamla çarpın.
Örnek: 200 liralık ve %10 vergiye tabii bir ürünün KDV dahil fiyatı, 200x(0,10+1) hesabıyla bulunur. Buna göre, KDV’li toplam 200x1,10=220 TL’dir.