Yurt Dışı Faturaların Vergilendirilmesi Nasıl Olur?

Girişimcilik 4dk
Girişimcilik

Şirketler, büyümelerini sürdürmek için diğer yerel şirketlerden veya merkezi Türkiye’de olmayan şirketlerden ürün veya hizmet satın alabilir. Fiziki ürünlerde vergilendirme oldukça kolaydır ve gümrükte KDV ödenmesiyle çözülebilir.
Royalty, know-how, kullanım hakkı, danışmanlık gibi hizmetlerin yurtdışından alınması durumunda süreç karmaşıklaşıyor. Bu noktada hizmetin çeşidi ve hangi ülkeden alındığına göre, vergilendirme oranları değişebilir. Bu değişikliklerden herhangi bir şekilde zarar görmemek için yurtdışı işlemlerinizi mali müşavir ile konuşmanızı tavsiye ederiz.

KDV Yönünden Hizmet Alımlarının Vergilendirilmesi

Google, Facebook, Linkedin, Slack, Amazon, Foursquare gibi şirketlerden alınan hizmetler; Türkiye’de faydalanıldığı için KDV’ye tabi olması gerekir.
Bu firmaların Türkiye’de olmaması nedeniyle KDV’li fatura kesmeleri mümkün değildir. Bu nedenle mevzuat gereği hizmeti alan firmanın kendisinin KDV hesaplaması yapması gerekir.
Hizmeti alan firma, sanki KDV’yi satıcı ödemiş gibi KDV beyannamesi üzerinde fatura bedelinin %20’sini indirim konusu yapmalıdır. Yine aynı tutarda KDV’yi, karşı firma almış gibi devlete beyan etmelidir.
Yani karşı taraf Türkiye’de olmadığı için onların yerine hizmeti alan firma bu KDV’yi devlete ödeyecektir.

Bu İşlemin Nakit Çıkışına Etkisi Nedir?

Eğer hizmeti alan firma KDV ödeyen bir firma ise, bir etkisi olmaz. Ayrıca ek nakit çıkışına da sebep olmaz. Çünkü KDV2 beyannamesi ile ödeyeceği KDV’yi KDV1 beyannamesinde indirim yapacak ve daha az KDV ödeyecektir.
Eğer hizmeti alan firmada devreden KDV var ise, devreden KDV bitinceye kadar finansman yükü olur. Çünkü KDV2 ile tutarı o ay öder ama KDV1 beyannamesinde devir KDV olduğu için devir KDV artar.

Stopaj Yönünden Hizmet Alımlarının Vergilendirilmesi

Google, Facebook, Linkedin, Slack, Amazon, Foursquare gibi şirketlerden alınan hizmetler; ticari kazanç sayıldığından stopaj yapılmaz.
Şirketlerden aldığınız bu hizmetler telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayri maddi hakların satışı, devir ve temliki, yazılımın kendisini, danışmanlık, alan adı, barındırma, yönetim ücreti gibi farklı konulardan herhangi biriyle ilişkiliyse veya bunları barındırıyorsa, mutlaka mali müşaviriniz ile iletişime geçmelisiniz.
Stopaj vergisinin olup olmadığı ve ne kadar değişeceği, ödeme yaptığınız şirketin bulunduğu ülkeye ve o ülke ile çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması olup olmadığına bağlı olarak değişebilir.

Yurt Dışı Hizmetlerinin Vergilendirilmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Şu noktalara dikkat etmelisiniz:

  • Satın alım işlemini kredi kartı ile yapmış dahi olsanız, firmadan mutlaka fatura alın.
  • Faturayı şirketiniz adına almaya çalışın çünkü sizin adınıza düzenlenmiş faturaların gider yazılması konusunda ciddi sıkıntılar yaşayabilirsiniz.
  • İşlemleriniz esnasında mutlaka mali müşavirinizle iletişim halinde olun.
  • Temin ettiğiniz faturaların ilgili ayda kayda alınması gerekir. Faturaların ay atladıktan sonra mali müşavirinize ulaştırılması durumunda, ilgili ay için verilen beyannamelerin düzeltilmesi gerekir. Fatura bedelinin 5000 TL’yi aşması halinde Ba formlarında da düzenlenme yapılmalıdır.
  • Alınan hizmet kapsamında yurtdışına yapılan ödemenin muhasebeleştirilmesi genelde ödemenin yapıldığı Merkez Bankası alış kurundan yapılır.
  • Hesaplanacak KDV, yurtdışına yapılan ödeme üzerinden hesaplanır. Yurtdışından alınan hizmet için firmanın tabi olduğu mevzuata göre KDV hesaplanmış olabilir. Faturada gösterilen KDV, Türkiye’de indirim konusu yapılamayacağı için faturada yer alan toplam tutar üzerinden %20 KDV2 hesaplanır.

Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşması ve Stopaj Konusu

Yurtiçinden veya yurtdışından olduğu fark etmeksizin hizmet giderlerinde aşağıdaki kriterlerin göz önüne alınması önemlidir:

  • Hizmetin fiilen sağlanıp sağlanmadığı
  • Şirketinizin bu hizmete ihtiyacı olup olmadığı
  • Hizmet bedelinin bu hizmeti sağlayan diğer firmalara göre uygun bedelli olup olmadığı
  • Alınan hizmetin şirketinizin gelirini arttırıcı ya da giderlerinizi azaltıcı bir etki yapıp yapmadığı

Çifte vergilendirme kaçınılmazdır çünkü her iki ülke de yurtdışından gelen faturayı vergilendirmek isteyecektir. Sorunu daha iyi anlamak için bir örnek verelim:
Şirketiniz Facebook’a reklam vermiş olsun. Facebook Inc’nin reklam gelirini;

  • hem ABD (mukim ülke)
  • hem de Türkiye (kaynak ülke)

vergilemek isteyecek. ABD, bu geliri Kurumlar Vergisi yöntemi ile vergilerken Türkiye bu şirketin Türkiye’de kurulu bir şirket olmaması sebebi ile stopaj yolu ile vergileyecektir.

Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşması (ÇVÖA) Nedir?

Çifte vergi anlaşması, iki ülke arasında sınır ötesi işlemlerde çifte vergilendirmenin azaltılmasını kolaylaştıran bir anlaşmadır. Firmaların aynı gelirleri üzerinden hem mukim ülkenin hem de kaynak ülkenin vergi almamasını ve uluslararası ticaretin korunmasını sağlar.
Ülkemiz, 82 farklı ülke ile ÇVÖA anlaşmaları imzalamıştır. Birçok ülke tarafından OECD modeli kullanıldığından ülkelerin birbiri ile yaptıkları anlaşmalar oldukça benzerdir. OECD modelinde hangi maddenin hangi gelirle ilgili olduğu, vergileme prensiplerinin ne olduğu belirlenmiştir.

Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında Gelir Grupları

Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarında, başlıklar ve gelir grupları aşağıdaki gibidir:

  • Gayrimenkul varlıklardan elde edilen gelirler
  • Ticari kazançlar
  • Uluslararası taşımacılık kazançları
  • Temettü gelirleri
  • Faiz gelirleri
  • Gayri maddi hak bedelleri (royalty)
  • Değer artış kazançları
  • Serbest meslek faaliyetlerinden elde edilen gelirler
  • Ücret gelirleri
  • Şirket yönetim kurulu üyelerinin elde ettikleri gelirler
  • Öğretmen ve öğrencilerin elde ettikleri gelirler
  • Emekli maaşları
  • Diğer gelirler

Yurt Dışından Gelen Fatura Stopaja Tabi midir?

Çifte vergilemeyi önleme anlaşması (ÇVÖA)’na bakılarak yurtdışından gelen bir faturanın stopaja tabi olup olmadığı konusuna açıklık getirilebilir. Çünkü ÇVÖA’larda gelirin türü ve vergi oranının ne olacağı açıkça belirtilir.
Stopaj, gelirin türü ve vergi oranının ne olacağı açıkça belirtilen ÇVÖA’sına göre hesaplanır. Ülkemizin ÇVÖA’sı yapmadığı bir ülkeyle ticaret yapılması durumunda Türk Vergi Kanunlarına göre stopaj hesaplanır.
Hizmet faturaları ticari kazanç ve serbest meslek kazancı olmak üzere 2 başlık altında değerlendirilebilir. Ticari kazançlar stopaja tabi değilken serbest meslek gelirleri stopaja tabidir. Serbest meslek kazancı için 183 günlük bir kural vardır ve yurtdışındaki hizmetler için bir fatura aldığınızda mali müşavirinizle istişare etmeniz faydalı olcaktır.